Σε μια ιδιαίτερα πολύπλοκη υπόθεση με μεγάλη συναισθηματική βαρύτητα, πολλά εμπλεκόμενα μέρη και με τα φώτα της δημοσιότητας στραμμένα στις οικογένειες των 199 θυμάτων που θρηνούσαν την άδικη απώλεια των δικών τους ανθρώπων μέσα από την πολύνεκρη αεροπορική τραγωδία στο Σάο Πάολο το Μάιο του 2007, η Διαμεσολάβηση έδωσε τη δική της μοναδική λύση.
Αντιμετωπίζοντας τη μεγάλη πρόκληση, η τότε γραμματεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Βραζιλίας ανέλαβε την πρωτοβουλία να σχεδιάσει και να υλοποιήσει ένα Σχέδιο Επίλυσης της Διαφοράς με τη δημιουργία ενός ειδικού Συστήματος (Dispute System Design) με μοναδικό στόχο την όσο το δυνατόν πιο ειρηνική και γρήγορη επίλυση των ζητημάτων που γεννήθηκαν αναφορικά με την κάλυψη των ασφαλιστικών αποζημιώσεων των συγγενών των θυμάτων.
Χρειάστηκαν περισσότερο από 8 μήνες προκειμένου τα εμπλεκόμενα μέρη – Pegasus Aviation, Airbus SAS, Airbus Customer Services, Goodrich Corporation, International Air Engines AG/ ΓΓ Υπουργείου Δικαιοσύνης (state authorities) / Ασφαλιστικές εταιρίες / AFAVITAM (ένωση οικογενειών των θυμάτων της τραγωδίας) – να συναινέσουν στο μοντέλο αυτό επίλυσης της διαφοράς αλλά λιγότερο από δύο μόλις χρόνια για να επιλυθεί με αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία το 95% των υποθέσεων και να καταβληθούν οι σχετικές αποζημιώσεις.
Ειδικά εκπαιδευμένοι τρίτοι, ουδέτεροι και αμερόληπτοι Διαμεσολαβητές ανέλαβαν το δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο, όπως αποδείχθηκε, έργο του συντονισμού πολυμερών και βαριά συναισθηματικά φορτισμένων συζητήσεων με εκατοντάδες συγγενείς θυμάτων που αποζητούσαν την ηθική και χρηματική ικανοποίησή τους μέσα από νομικά μονοπάτια θολά (μεγάλη ασάφεια στην νομική αντιμετώπιση των ασφαλιστικών αποζημιώσεων από τα δικαστήρια) και με τον κίνδυνο να επιδικαστούν τα ποσά που επιζητούσαν μετά από 20 χρόνια, που ήταν ο μέσος όρος επίλυσης των διαφορών αυτών στα δικαστήρια της Βραζιλίας.
Μέσα από τις δυνατότητες που προσέφερε η Διαμεσολάβηση για εκτόνωση των συναισθημάτων και αναζήτηση δημιουργικών και πρακτικών λύσεων και μετά την κατά κοινή ομολογία επιτυχή έκβασή της, βαθιά ικανοποίηση ένοιωσαν τόσο οι οικογένειες των συγγενών που δήλωσαν δημόσια ότι η διαφάνεια της διαδικασίας και η ουδετερότητα των τρίτων προσώπων τους βοήθησαν να αντιμετωπίσουν την τραγωδία με περισσότερη ηρεμία αλλά και οι δικηγόροι της αεροπορικής εταιρίας και των ασφαλιστικών εταιριών, οι οποίοι δήλωσαν με τη σειρά τους πως εξοικονόμησαν δικαστικές δαπάνες δίνοντας ακόμη υψηλότερες αποζημιώσεις στις οικογένειες των θυμάτων.
Πηγή: Mediation Practice, 8 Cultures, 16 Cases, 128 Creative Solutions, ICC Pub. No 783E, Edited by Greg Bond.
Έλενα Κολτσάκη, Διδάκτωρ Νομικής
Δικηγόρος – Διαμεσολαβήτρια (ΥΔΑΔΔ, UK, USA)
Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών, ΑΚΚΕΔ Προμηθέας (Αθήνα), ADR Center (Rome, Italy)
