Στις 12 Σεπτεμβρίου του 2017, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2008/52/ΕΚ (οδηγία για τη Διαμεσολάβηση). Το ψήφισμα, που βασίζεται σε έκθεση της Επιτροπής του 2016, διατύπωσε συστάσεις που αποσκοπούν στην ανάπτυξη της Διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η έκθεση του 2016 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η οδηγία είχε θετικό αντίκτυπο πέρα από τις διασυνοριακές διαμεσολαβήσεις. Σημείωσε ότι η οδηγία έχει αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη Διαμεσολάβηση και ειδικότερα τα οφέλη της και έχει δώσει ώθηση στα Κράτη Μέλη να εφαρμόσουν ή να επεκτείνουν περαιτέρω τη Διαμεσολάβηση, στο πλαίσιο της εθνικής τους δικαιοδοσίας, ως μέσο εναλλακτικής επίλυσης διαφορών.
Ωστόσο, η Επιτροπή εντόπισε ορισμένα ζητήματα σχετικά με τη λειτουργία πολλών εθνικών συστημάτων Διαμεσολάβησης. Ενδεικτικά αναφέρονται: η διαφοροποίηση των γνώσεων σχετικά με τη Διαμεσολάβηση μεταξύ των Κρατών Μελών και οι δυσκολίες στη λειτουργία της Διαμεσολάβησης λόγω της παράδοσης που επικρατεί σε όλη την Ευρώπη και των προβλημάτων των μηχανισμών ελέγχου ποιότητας.
Απαντώντας σε αυτό το ζήτημα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διατύπωσε τις ακόλουθες συστάσεις:
– Τα Κράτη Μέλη να αυξήσουν τις προσπάθειές τους για να ενθαρρύνουν τη χρήση της Διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές διαφορές μέσω: κατάλληλων και ολοκληρωμένων ενημερωτικών εκστρατειών, βελτιωμένης συνεργασίας μεταξύ νομικών επαγγελμάτων και ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των δικαιοδοσιών.
– Αξιολόγηση της ανάγκης να αναπτύξει η Επιτροπή ποιοτικά πρότυπα σε επίπεδο ΕΕ για την παροχή υπηρεσιών Διαμεσολάβησης.
– Να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες των Κρατών Μελών να δημιουργούν και να διατηρούν εθνικά μητρώα διαδικασιών Διαμεσολάβησης.
– Η Επιτροπή πρέπει να προβεί σε λεπτομερή μελέτη σχετικά με τα εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των αλλοδαπών συμφωνιών Διαμεσολάβησης και τις επιλογές για την προώθηση της χρήσης της Διαμεσολάβησης.
– Μετά από επανεξέταση, η Επιτροπή πρέπει να βρει λύσεις για την αποτελεσματική επέκταση του πεδίου εφαρμογής της Διαμεσολάβησης, όπου αυτό είναι δυνατόν, σε άλλες αστικές και διοικητικές υποθέσεις.
Η Διαμεσολάβηση σε εμπορικές και αστικές υποθέσεις έχει μεγαλύτερη παρουσία από ποτέ και αυτό πρόκειται να αυξηθεί μέσω της προώθησης και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών, ενώ οι επαγγελματίες και οι πελάτες που αναγνωρίζουν τα οφέλη της αυξάνονται διαρκώς. Ωστόσο, όπως τονίζει το Κοινοβούλιο, είναι σημαντικό να μην επιβληθεί ένα ενιαίο μοντέλο εμπορικής Διαμεσολάβησης σε όλα τα Κράτη Μέλη.
Η Ευρώπη περιέχει διάφορα πολιτιστικά, εμπορικά και νομικά πλαίσια και ως εκ τούτου η επέκταση της Διαμεσολάβησης πρέπει να προσαρμόζεται σε αυτές τις διαφορές.
Με τις διαπραγματεύσεις για το Brexit και το μέλλον της σχέσης της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτά τα νομικά πλαίσια είναι αβέβαια, ωστόσο, δεδομένης της ανάπτυξης της Διαμεσολάβησης και της ευρείας χρήσης της στο Ηνωμένο Βασίλειο (συμπεριλαμβανομένης της διασυνοριακής Διαμεσολάβησης), είναι πιθανό η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να είναι σε θέση να συμμορφωθεί με οποιεσδήποτε μελλοντικές ειδικές κατευθύνσεις, μέσω τροποποιήσεων διαδικαστικού τύπου, όταν είναι απαραίτητο και ενδεχομένως, μέσω περαιτέρω ενθάρρυνσης πρωτοβουλιών ADR, που χρηματοδοτούνται από το δικαστήριο.
Απαιτείται η συνεργασία με διεθνείς κυβερνήσεις, υπουργεία δικαιοσύνης και φορείς χρηματοδότησης, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, που είναι σε θέση να παρέχουν καλύτερα συστήματα δικαιοσύνης.
http://ec.europa.eu/justice/civil/files/act_part1_adopted_en.pdf
Βασιλική Δεληστάθη
Δικηγόρος, Δρ. – Διαμεσολαβήτρια – Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών
