Φέτος είναι η 10η επέτειος από τη δημοσίευση της αναθεώρησης του Gibbons που ανέθεσε η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι νομικές διαδικασίες επίλυσης διαφορών το 2004 κρίθηκαν αναποτελεσματικές και υπήρξε έντονο ενδιαφέρον να διερευνηθεί μια βιώσιμη εναλλακτική λύση, στα αρμόδια για εργατικές διαφορές Δικαστήρια, για τους εργαζόμενους και τους εργοδότες.

Ο Michael Gibbons θεώρησε ότι πολλά θέματα, θα μπορούσαν να επιλυθούν στην πηγή τους, στο χώρο εργασίας και υποστήριξε τη χρήση της Διαμεσολάβησης στο συντομότερο δυνατό στάδιο μιας διαφοράς. Δέκα χρόνια μετά, εξετάζουμε τις εξελίξεις στον τομέα.

Η Διαμεσολάβηση στο χώρο εργασίας, υπήρξε ένας τομέας ανάπτυξης τα τελευταία 10 χρόνια, τόσο στην κατάρτιση δεξιοτήτων των υπηρεσιών επίλυσης διαφορών όσο και στην επαγγελματική ανάπτυξη.

Η Διαμεσολάβηση σε υποθέσεις εργασιακές, έχει αποδειχθεί ότι εξουδετερώνει τη σύγκρουση και μειώνει το περιττό κόστος, όταν χρησιμοποιείται ως εναλλακτική λύση, ειδικά όταν υπάρχει ή έχει προηγηθεί επίσημη διαδικασία, όπως πειθαρχική και διαμαρτυρίας.

Στο πλαίσιο αυτό, οι διαπιστώσεις παρόχων υπηρεσιών Διαμεσολάβησης για τα τελευταία 10 χρόνια είναι οι εξής:

  • Οι υποθέσεις έχουν διαφοροποιηθεί, συμπεριλαμβανομένων των παρατεταμένων αξιώσεων των ισχυρισμών περί εκφοβισμού και πολλαπλών διακρίσεων, διαμαρτυριών, επανένταξη των εργαζομένων μετά από ασθένεια ή παρατεταμένη άδεια, άδικη απόλυση, κλπ. Σε διαπροσωπικό επίπεδο οι συγκρούσεις εμφανίζονται σταθερά σε περιπτώσεις στις οποίες το ένα ή και τα δύο μέρη έχουν ψυχικές παθήσεις – και οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούν σε θέματα ψυχικής υγείας. Παρ΄ όλο που η Διαμεσολάβηση είναι μια σκληρή και δυναμική διαδικασία, καλείται πλέον να ασχοληθεί με μερικά από τα πιο ευαίσθητα ζητήματα των ανθρώπων και ως εκ τούτου απαιτεί μεγάλη δεξιότητα.
  • Οι δικηγόροι έχουν γίνει πιο ανοιχτοί στο να συμμετάσχουν στη Διαμεσολάβηση. Στις μέρες μας, είναι πιο πρόθυμοι να εξετάσουν κατά πόσον η Διαμεσολάβηση λειτουργεί προς το καλύτερο συμφέρον τόσο των εναγομένων όσο και των εναγόντων. Οι δικηγόροι εκπαιδεύονται και έχουν καλύτερα εφόδια για να υποστηρίξουν τους πελάτες τους.
  • Η προσαρμοστικότητα και η ευελιξία των μέσων ενημέρωσης έχουν αναπτυχθεί σημαντικά παρέχοντας περισσότερα εργαλεία και παρεμβάσεις για τους πελάτες. Στην απλούστερη μορφή της, η Διαμεσολάβηση είναι η διευκόλυνση μιας δύσκολης συνομιλίας μεταξύ δύο ανθρώπων. Στην πιο περίπλοκη, η Διαμεσολάβηση μπορεί να είναι σκληρή διαπραγμάτευση και διαπραγμάτευση μεταξύ πολλών ανθρώπων με διαφορετικά συμφέροντα, αξίες και εδραιωμένες θέσεις. Μπορεί να υπάρχει εντολή δικηγόρου και συμβούλου απασχόλησης και για τα δύο μέρη και σε ορισμένες περιπτώσεις οι αριθμοί είναι μεγάλοι. Οι διαμεσολαβήσεις πολλών ατόμων στο χώρο εργασίας και οι πολλοί συμμετέχοντες σε Διαμεσολάβηση στο χώρο εργασίας αποτελούν πρόκληση για τους διαμεσολαβητές, αλλά αποτελούν επίσης απόδειξη της προσαρμοστικότητας της διαδικασίας. Οι διαμεσολαβήσεις μπορεί να διαρκέσουν μόλις μισή ημέρα ή να απαιτούν αρκετές ημέρες και εβδομάδες.
  • Ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων και οργανισμών και οι επικεφαλής τους είναι πλέον πιο ενημερωμένοι για τη Διαμεσολάβηση και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να λειτουργήσει. Οι επιχειρήσεις έχουν ενσωματώσει τη Διαμεσολάβηση στις πολιτικές απασχόλησης, τις συμβάσεις απασχόλησης και στις υπάρχουσες πολιτικές τους, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών επίλυσης διαφορών.
  • Οι επιχειρήσεις έχουν διαπιστώσει ότι η Διαμεσολάβηση μπορεί να λειτουργήσει, εξοικονομώντας χρόνο, κόστος και πόρους, που αντισταθμίζουν μεγάλο αριθμό παραπόνων. Εμπορικές Ενώσεις έχουν γενικά υποστηρίξει τις πρωτοβουλίες Διαμεσολάβησης, όπως και οι επαγγελματικές οργανώσεις και σωματεία.
  • Το ποσοστό επιτυχίας στην απασχόληση και στις θέσεις εργασίας είναι υψηλό. Αυτό συμβαίνει εν μέρει επειδή η Διαμεσολάβηση παραμένει μια εθελοντική διαδικασία και οι αιτούντες δεν υποχρεώνονται να την ακολουθήσουν. Τα Δικαστήρια παραπέμπουν συχνότερα υποθέσεις σε Διαμεσολάβηση και η δικαστική Διαμεσολάβηση έχει διευρύνει το φάσμα επίλυσης διαφορών μέσω αυτής. Η προσφυγή στη Διαμεσολάβηση με καθυστέρηση, ακόμα κι όταν η διαφορά έχει υπαχθεί στην αρμοδιότητα του Δικαστηρίου, έχει συνδράμει ώστε να αποφευχθούν οι μακροχρόνιες ακροάσεις και διαδικασίες, βοηθώντας τα μέρη να φτάνουν σύντομα στην επίλυση της διαφοράς τους.

Πολλοί εργοδότες πλέον χρησιμοποιούν τη Διαμεσολάβηση όταν θεωρούν ότι η ανεξαρτησία ενός διαμεσολαβητή μπορεί να είναι ο καλύτερος τρόπος επίλυσης μιας εσωτερικής (στο χώρο εργασίας) σύγκρουσης ή διαφοράς. Υπάρχουν πλέον σημαντικές επιχειρήσεις, οργανισμοί και φορείς που έχουν δημιουργήσει «συστήματα Διαμεσολάβησης» χρησιμοποιώντας δικούς τους ή εξωτερικούς διαμεσολαβητές και επιδεικνύουν αφοσίωση στο να κάνουν τη Διαμεσολάβηση μέρος της εσωτερικής τους κουλτούρας.

Πηγή: https://www.cedr.com/articles/?item=Employment-Mediation-a-new-landscape-in-a-decade

Βασιλική Δεληστάθη
Δικηγόρος, Δρ. – Διαμεσολαβήτρια – Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών