Ένας νέος τρόπος να επιλύει κανείς τις νομικές διαφορές του με κάποιον άλλο (φυσικό ή νομικό πρόσωπο), είναι η Διαμεσολάβηση. Ο πολίτης μπορεί να βρει λύση στο πρόβλημα που τον αφορά άμεσα, σε παρόντα χρόνο, σε λίγες μέρες. Η διαδικασία δεν είναι δημόσια, γίνεται με κλειστές πόρτες, με την παρουσία συγκεκριμένων ατόμων (συνήθως παρόντα είναι συνολικά πέντε άτομα: τα δύο μέρη που έχουν τη διαφορά, οι δικηγόροι τους και ο Διαμεσολαβητής). Ισχύει το απόρρητο. Το κόστος είναι μικρό σε σχέση με τα δικαστήρια. Κατά κανόνα με τη Διαμεσολάβηση οι σχέσεις των μερών βελτιώνονται, συχνά οι συνεργασίες συνεχίζονται και πολλές φορές νέες συμφωνίες συνάπτονται.

Στη Διαμεσολάβηση τα μέρη της διαφοράς έχουν στη διάθεσή τους όσο χρόνο χρειάζονται, προκειμένου -αυτοί οι ίδιοι και οι Δικηγόροι τους- να εκθέσουν και να αναλύσουν τις απόψεις και τα επιχειρήματά τους, να κάνουν προτάσεις, να συζητήσουν αναλυτικά και να διαπραγματευθούν. Ο Διαμεσολαβητής ορίζει την όλη διαδικασία, υποβάλλει ερωτήσεις ώστε να κατανοήσει σε βάθος τη διαφορά, βοηθά στον εντοπισμό και τη διερεύνηση των προβλημάτων και των πιθανών λύσεων και γίνεται γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ των μερών.

Όταν βρεθεί λύση αποδεκτή και από τις δύο πλευρές, ο Διαμεσολαβητής συντάσσει το πρακτικό επιτυχίας της διαμεσολάβησης, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται η συμφωνία την οποία συντάσσουν οι Δικηγόροι των μερών. Το πρακτικό της διαμεσολάβησης είναι ένα πολύ ισχυρό και επίσημο έγγραφο, αντίστοιχο με δικαστική απόφαση, είναι τίτλος εκτελεστός. Που σημαίνει ότι μπορεί κανείς με βάση αυτό, να κάνει ακόμη και αναγκαστική εκτέλεση, κατάσχεση κ.λπ. (παρότι σπανίως χρειάζεται, αφού στατιστικά, διαπιστώνεται ότι αυτοί που συμφώνησαν σε μια λύση και υπέγραψαν πρακτικό, τηρούν εκουσίως τη συμφωνία τους, χωρίς να χρειάζεται εξαναγκασμός τους).

Η διαδικασία της Διαμεσολάβησης μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις ιδιωτικές διαφορές, στις οποίες τα μέρη έχουν την εξουσία διάθεσης του αντικειμένου της διαφοράς (με απλά λόγια, όπου μπορούν να κάνουν συμβιβασμό).

Διεθνώς πολύ διαδεδομένη είναι η Διαμεσολάβηση στις οικογενειακές υποθέσεις. Όπως εύκολα μπορεί να γίνει αντιληπτό, είναι πολύ προτιμότερο για τους συζύγους που χωρίζουν να επιλύσουν τα θέματα που προκύπτουν σε σχέση με τα παιδιά, τη διατροφή, την επικοινωνία, την επιμέλεια, τη χρήση της οικογενειακής στέγης, τη ρύθμιση μεταξύ τους των οικονομικών υποχρεώσεων τους απέναντι σε τρίτους (τα δάνειά τους), τις περιουσιακές τους διαφορές κ.λπ. με τη διαμεσολάβηση. Ασφαλώς υπάρχουν εντάσεις, υπάρχουν θέματα που προκαλούν τριβές και διαφωνίες, ωστόσο τα αποτελέσματα είναι αισιόδοξα.

Τεράστια είναι η χρησιμότητά της Διαμεσολάβησης στις διαφορές μεταξύ επιχειρηματιών και εμπόρων. Οι νομικές εκκρεμότητες, ο χρόνος που απαιτείται για την επίλυσή τους στα δικαστήρια και η αβεβαιότητα την οποία συνεπάγονται λειτουργούν συχνά καταστροφικά για τις επιχειρήσεις. Η διαμεσολάβηση μπορεί να δώσει λύση σήμερα και επιπλέον, να βοηθήσει να διασωθούν οι συνεργασίες και να συναφθούν νέες συμφωνίες. Η όλη διευθέτηση γίνεται χωρίς δημοσιότητα, σε περιβάλλον προστατευμένο από διαρροές.

Και το πολύ σημαντικό: Δεν αποφασίζει κάποιος άλλος το τι θα γίνει, αλλά αυτά τα ίδια τα μέρη που έχουν τη διαφορά, με τη βοήθεια του Διαμεσολαβητή παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους και αποφασίζουν ό,τι είναι καλύτερο και ό,τι τους συμφέρει περισσότερο. Ο,τι ταιριάζει στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Ευγνωσία Ραφτοπούλου-Χατζηπρίμου
Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω ΔΣΘ
Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια
Συντονίστρια Πύλης Διαμεσολάβησης Ωραιοκάστρου