Ένας λόγος που οι άνθρωποι επιλέγουν για την επίλυση των διαφορών τους τη Διαμεσολάβηση είναι γιατί θέλουν να μιλήσουν για εκείνα που τους απασχολούν αλλά και κυρίως γιατί στη Διαμεσολάβηση αισθάνονται ότι θα τους ακούσουν. Πώς όμως θα ακούσει τα μέρη ο Διαμεσολαβητής στην Διαμεσολάβηση και πως θα βοηθήσει τα μέρη να επικοινωνήσουν και να καταλήξουν στην επίτευξη συμφωνίας;
Αντίθετα από αυτό που πιστεύουμε η βάση για την πραγματική επικοινωνία είναι η ακρόαση. Η ακρόαση είναι το ήμισυ της επικοινωνίας. Όσο και αν πιστεύουμε ότι οι διαπραγματεύσεις περιστρέφονται γύρω από την ομιλία στην πραγματικότητα περιστρέφονται γύρω από την ακρόαση. Στα εγχειρίδια της Διαμεσολάβησης και των διαπραγματεύσεων ονομάζεται με τον όρο ενεργητική ακρόαση.
Αυτό που χαρακτηρίζει τους πραγματικά επιτυχημένους Διαμεσολαβητές είναι η ικανότητα τους να ακούνε με ένα τρόπο διαφορετικό από εκείνο τον λανθασμένο τρόπο που έχουμε μέχρι σήμερα εκπαιδευτεί να ακούμε. Ο καλός Διαμεσολαβητής δεν ακούει τις λέξεις αλλά όλα εκείνα που βρίσκονται πίσω από τις λέξεις. Δεν ακούει με τα αυτιά του αλλά με το μυαλό και την καρδιά του. Δεν ακούει για να απαντήσει αλλά για να ακούσει τα μέρη πραγματικά. Δεν ακούει για να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει με τα μέρη αλλά για να κατανοήσει τα μέρη.
Πως λοιπόν πρέπει να ακούει στη Διαμεσολάβηση ο Διαμεσολαβητής;
Ο Διαμεσολαβητής πρέπει να εστιάζει στον άλλο και όχι στον εαυτό του, στην πραγματικότητα πρέπει να βάζει διαρκώς τον εαυτό του στη θέση του άλλου, στη θέση των μερών. Να ακούει όχι μόνο αυτά που λέγονται αλλά και αυτά που δεν λέγονται. Να ακούει όχι μόνο τις λέξεις αλλά και πίσω από τις λέξεις, δηλαδή να ακούει τα συναισθήματα και τις ανάγκες των μερών, τα οποία βλέπει πολλές φορές, απέναντι του, να εκφράζονται από τη γλώσσα του σώματος τους, την οποία αυτός καλείται να διαβάσει και να ερμηνεύσει. Να ακούει με απόλυτη προσοχή. Να ακούει τον άνθρωπο πίσω από τις λέξεις.
Η ακρόαση είναι για το Διαμεσολαβητή εκείνο το στοιχείο που οικοδομεί τον πρώτο πυλώνα της επικοινωνίας που είναι η εμπιστοσύνη καθώς όταν είναι διατεθειμένος να ακούσει με τον τρόπο που προαναφέρθηκε τα μέρη, δείχνει ότι πραγματικά ενδιαφέρεται για τα μέρη, νοιάζεται για αυτά και για τα θέματα που αυτά καλούνται να επιλύσουν.
Η ακρόαση στη Διαμεσολάβηση είναι το κλειδί της επικοινωνίας με το οποίο ο Διαμεσολαβητής θα ξεκλειδώσει τα μέρη και θα αποκαταστήσει τις ανθρώπινες σχέσεις δημιουργώντας τις κατάλληλες προϋποθέσεις για να επιτευχθεί μια αμοιβαία ικανοποιητική συμφωνία.
Παναγιώτα Λουκάκου
Δικηγόρος
Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών