Συμβατότητα προς τις επιταγές των άρθρων 6 παρ.1 της ΕΣΔΑ και 20 του Συντάγματος
Στο προηγούμενο άρθρο μου έθεσα τα γεγονότα, σε σχέση με την υποχρεωτική υπαγωγή κάποιων υποθέσεων στη Διαμεσολάβηση. Ο νόμος 4512/2018 πραγματικά τάραξε τα νερά, πολλοί θεσμικοί φορείς αντέδρασαν, με αποτέλεσμα το αρχικά κατατεθέν σε διαβούλευση σχέδιο νόμου να είναι σοβαρά διαφοροποιημένο από τον ψηφισθέντα νόμο, πολλά ακούστηκαν για τη συνταγματικότητα ή μη του μέτρου και τελικά επέφεραν την αναστολή του άρθρου για ένα χρόνο.
Προβληματισμοί έχουν εγερθεί ως προς τη συμβατότητα της υποχρεωτικής Διαμεσολάβησης, ως στάδιο προδικασίας, προς τις επιταγές των άρθρων 6 παρ.1 της ΕΣΔΑ και 20 του Συντάγματος, δεδομένου ότι συνιστά κατ’ αρχήν περιορισμό στο δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη. Πλην όμως, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ο περιορισμός αυτός πρόσβασης κατατείνει στο θεμιτό σκοπό της αποσυμφόρησης των δικαστηρίων και στην προαγωγή στην ελληνική κοινωνία, παιδείας εξωδικαστικής επίλυσης των διαφορών. Δυο στόχοι που σαφώς υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον, επιβάλλεται όμως, υπό το πρίσμα των κριτηρίων που υιοθέτησε το ΔΕΕ στην απόφαση Alassini, να διερευνηθεί αν η θεσπιζόμενη προδικασία: α) καθιστά πρακτικώς αδύνατη ή υπερβολικά δυσχερή την άσκηση των δικαιωμάτων των διαδίκων, β) το αποτέλεσμά της είναι δεσμευτικό για τα μέρη, γ) δεν συνεπάγεται την αναστολή της παραγραφής κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής της απόπειρας εξωδικαστικής επίλυσης της διαφοράς και δ) συνεπάγεται δυσανάλογη επιβάρυνση για τους διαδίκους. Δεδομένου ότι το κόστος της διαδικασίας είναι σχετικά χαμηλό και η διαδικασία δεν καταλήγει στη δεσμευτική διευθέτηση της διαφοράς, διαφαίνεται ότι κατ’ αρχήν τουλάχιστον η ρύθμιση του άρθρου 182 του ν. 4512/2018 είναι συμβατή προς τα άρθρα 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ και 20 του Συντάγματος.
Επίσης, ερωτήματα εγείρονται ως προς τη συμβατότητα της υποχρεωτικής προδικασίας της Διαμεσολάβησης προς την ΕΣΔΑ και το Σύνταγμα, όταν έχει προηγηθεί ανεπιτυχής απόπειρα εξωδικαστικής επίλυσης της διαφοράς ενώπιον άλλου οργάνου, όπως στην περίπτωση της δικαστικής μεσολάβησης (214Β Κ.Πολ.Δ.), του Συνηγόρου του Καταναλωτή κ.ο.κ., καθώς και στην περίπτωση που η διαφορά καταλαμβάνεται από τα υποκειμενικά και αντικειμενικά όρια διαιτητικής ρήτρας.
Πηγή: «Η ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΠΡΟΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ ΥΠΟ ΤΟ Ν. 4512/ 2018 – ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ: ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ» του Επίκουρου Καθηγητή της Νομικής Σχολής ΔΠΘ, κ. Παναγιώτη Σ. Γιαννόπουλου, ΑΡΜΕΝΟΠΟΥΛΟΣ 2018, τεύχος 1.
Βασιλική Δημ. Σκορδάκη
Δικηγόρος Αρείου Πάγου & Συμβουλίου της Επικρατείας, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια, Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών – Solicitor Αγγλίας & Ουαλίας
