Πριν απο λίγες μόλις μέρες η Κυβέρνηση αποφάσισε την υποχρεωτική, καταρχήν, προσφυγή στην εξωδικαστική Διαμεσολάβηση για υποθέσεις αστικές, εργατικές, οικογενειακές διαφορές, τροχαία κ.α. Σκοπός, η αποσυμφόρηση των δικαστηρίων εφόσον σε αυτά θα καταλήγουν οι υποθέσεις που δεν κατέστη δυνατόν να λυθούν προηγουμένως μέσω Διαμεσολάβησης. Παρότι δικαστές και δικηγόροι φαίνεται να αντιδρούν στην απόφαση αυτή, η αλήθεια είναι ότι στο εξωτερικό, η επίλυση διενέξεων μέσω “Διαμεσολαβητή” (ειδικά εκπαιδευμένου και διαπιστευμένου ατόμου, συνήθως δικηγόρου), είναι η πιο συνηθισμένη μέθοδος επίλυσης ειδικά ασφαλιστικών διαφορών και μάλιστα, για υποθέσεις πολύ μεγάλης αξίας: Θέματα αποζημιώσεων από την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 ή της διαρροής πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού«έκλεισαν» με τον συγκεκριμένο τρόπο. Η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος υποστηρίζει και προωθεί ενεργά τον συγκεκριμένο θεσμό, ο οποίος γλιτώνει χρόνο, κόπο και χρήματα για τους ενδιαφερόμενους ενώ τις περισσότερες φορές, οι διαφορές που υπάγονται σε αυτόν επιλύονται με επιτυχία! Ο Δικηγόρος – Διαμεσολαβητής και Γεν. Γραμματέας του ΟΠΕΜΕΔ, Οργανισμού για την προβολή και προώθηση του θεσμού στην Ελλάδα, Νικόλας Κανελλόπουλος, μίλησε για όλα αυτά στο Underwriter.gr.
Συνέντευξη στον Κοσμά Ζακυνθινό
Κύριε Κανελλόπουλε, κατά πόσο η διαμεσολάβηση αποτελεί για τον ασφαλιστικό κλάδο αποτελεσματική και χρήσιμη μέθοδο για την επίλυση διαφορών; Τι δείχνουν τα μέχρι στιγμής στοιχεία και αποτελέσματα;
Στην ασφαλιστική αγορά, οι παράγοντες «χρόνος» και «κόστος» έχουν πολύ μεγάλη αξία. Η διαμεσολάβηση προσφέρει ένα πλαίσιο επίλυσης διαφορών με αξιοσημείωτα ταχείς ρυθμούς και εύλογο κόστος, χαμηλότερο από μια πολυετή δικαστική διαμάχη. Είναι χαρακτηριστικό ότι μία υπόθεση που μπορεί να χρειαστεί πολλούς μήνες απλώς για να δικαστεί, θα μπορούσε να συζητηθεί και εν τέλει να επιλυθεί με μια διαμεσολάβηση μερικών ωρών. Η διεθνής εμπειρία μας δείχνει, άλλωστε, ότι ακόμη και τεχνικά περίπλοκες υποθέσεις μπορούν να διευθετηθούν σε διάστημα λίγων μόνο ημερών με την κατάλληλη υποβοήθηση των διαπραγματεύσεων.
Η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, που είναι και ιδρυτικό μέλος του ΟΠΕΜΕΔ και ένας από τις πιο δραστήριους εταίρους, έχει από κοινού εντείνει τις προσπάθειες ένταξης στο θεσμό της διαμεσολάβησης, όχι μόνο των ασφαλιστικών εταιρειών αλλά και των ασφαλιστικών πρακτόρων, μεσιτών και συμβούλων. Για το 2018 έχει σχεδιαστεί σειρά δράσεων με σκοπό την πλήρη ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ειδικά και μετά τις πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές.
Η προσχώρηση του ασφαλιστικού κλάδου στο θεσμό της διαμεσολάβησης εκτιμάται ότι θα είναι ένα ακόμη βήμα ενίσχυσης του «ασφαλιστικού πολιτισμού», ανάλογου σχεδόν εκείνου που έγινε με την υιοθέτηση του «φιλικού διακανονισμού».
Πέραν των ενημερωτικών εκδηλώσεων και των πολλαπλών αναφορών στη διαμεσολάβηση στην ευρεία δημοσιότητα, η ΕΑΕΕ τον περασμένο Οκτώβριο 2017 προχώρησε ακόμη παραπέρα, υιοθετώντας θεσμικά τη ρήτρα διαμεσολάβησης στα ασφαλιστήρια συμβόλαια.
Η Ένωση δηλαδή κάλεσε τις ασφαλιστικές εταιρείες – μέλη της να εξετάσουν το ενδεχόμενο να εντάξουν στις συμβάσεις τους ρήτρα για προσφυγή στο θεσμό της διαμεσολάβησης για διαφορές που προκύπτουν από την ασφαλιστική σύμβαση μετά από κοινή συμφωνία των δύο εμπλεκομένων μερών και ανάλογα, φυσικά, με τις ανάγκες κάθε επιχείρησης.
Είναι εξαιρετικά χρήσιμο να γνωρίζουν οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις αλλά και οι πελάτες τους ότι μπορούν ακολουθήσουν μια εναλλακτική οδό εκτός δικαστηρίων για να διευθετήσουν τις διενέξεις τους με αφορμή μία ασφαλιστική σύμβαση.
Η σύσταση την Ένωσης για τη χρήση της διαμεσολάβησης από την ασφαλιστική αγορά αναδεικνύει την ευαισθησία του κλάδου για τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και για τη διάδοση της κουλτούρας που προωθεί τη συναίνεση αντί για τη διαμάχη.
Συγκριτικά με τα πεδία εφαρμογής του θεσμού σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ποιες είναι οι διαφορές, o τρόπος και η «ψαλίδα» που υπάρχει στις αντίστοιχες χώρες της Ένωσης;
Ενώ στις ΗΠΑ και στη Μ. Βρετανία η διαμεσολάβηση αποτελεί μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα, με χειροπιαστά αποτελέσματα, στην Ευρώπη η αξιοποίηση του θεσμού παραμένει ακόμη ζητούμενο.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, με την άμεση εμπλοκή της ΕΕ η διαμεσολάβηση ρυθμίσθηκε κι απέκτησε υπόσταση και στη Γηραιά Ήπειρο. Έκτοτε έχει αρχίσει και συνεχίζεται μέχρι σήμερα μια διαρκής προσπάθεια για τη διάδοση του θεσμού και την εμπέδωσή του στην Κοινωνία. Θεωρώ πως έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση αλλά φυσικά τα περιθώρια δράσης είναι ακόμη πολύ μεγάλα.
Στην Ελλάδα, η πρόσφατη υιοθέτηση της «υποχρεωτικής διαμεσολάβησης» σε κατηγορίες υποθέσεων προκάλεσε έντονη συζήτηση και αντιδράσεις. Παρά τις επί μέρους ενστάσεις συνιστά μια προσπάθεια αφομοίωσης μιας διεθνούς καλής πρακτικής, που όμως επιβάλλεται να χαρακτηρίζεται από μικρή διάρκεια και πολύ χαμηλό κόστος. Το αν θα είναι αποτελεσματική στην πράξη, θα φανεί μετά τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Ανάλογα μοντέλα λειτουργούν στην Ιταλία, το Βέλγιο, τη Μ. Βρετανία και συμφωνούμε πως στην Ελλάδα, η «ψαλίδα» πρέπει να κλείσει, με τρόπο μελετημένο και προσαρμοσμένο στα ελληνικά δεδομένα.
Δύο ακόμη σημεία στα οποία θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε τη διεθνή πρακτική είναι αφ’ ενός η δυνατότητα του δικαστηρίου να παραπέμπει μια υπόθεση απευθείας σε διαμεσολάβηση, όταν κρίνει ότι τα μέρη μπορούν να συμφωνήσουν μια λύση, και αφ’ ετέρου η εισαγωγή ρήτρας διαμεσολάβησης γενικότερα στις εμπορικές συμβάσεις..
Η καθυστέρηση στην απονομή Δικαιοσύνης στη χώρα μας είναι ένα πολύ σοβαρό συστημικό πρόβλημα, με πολλαπλά αρνητικά, σχεδόν διαβρωτικά αποτελέσματα για την Κοινωνία και την Οικονομία. Όταν για την αμετάκλητη διευθέτηση μιας διένεξης μπορεί να χρειαστούν πάνω από δέκα χρόνια, για ποια ασφάλεια δικαίου και ποια κοινωνική ειρήνη μπορούμε να μιλούμε;
Τι είναι η Διαμεσολάβηση Διαφορών
Η υπερφόρτωση των Δικαστηρίων, δημιούργησε την ανάγκη εύρεσης εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών. Μια απο αυτές είναι η Διαμεσολάβηση η οποία θεσμοθετήθηκε στην Ελλάδα το 2010. Μέσω της Διαμεσολάβησης, τα εμπλεκόμενα σε μια διαφορά μέρη επιδιώκουν μια συμβιβαστική λύση, σε ουδέτερο τόπο, με τη βοήθεια ενός ουδέτερου και έμπειρου τρίτου προσώπου, ειδικά εκπαιδευμένου, του «διαπιστευμένου Διαμεσολαβητή» – στη χώρα μας οι περισσότεροι είναι Δικηγόροι. Ο Διαμεσολαβητής βοηθά τα μέρη να καταλήξουν σε συμφωνία, χωρίς ουσιαστικά να διατυπώνει επίσημα την γνώμη του υπέρ μίας ή άλλης πιθανής λύσης στη διαφορά.
Η συγκεκριμένη διαδικασία είναι ταχύτερη, πιθανώς αποτελεσματικότερη και τις περισσότερες φορές δεν έχει καν το κόστος μίας συνήθους δικαστικής διαδικασίας. Μέσω της Διαμεσολάβησης, ανοίγεται ένα πεδίο διαλόγου, αποφεύγεται η αντιπαράθεση δίνοντας μεταξύ άλλων την ευκαιρία στα μέρη να διατηρήσουν τις επαγγελματικές ή προσωπικές τους σχέσεις, παρά τη διαφορά.
Οι περισσότερες υποθέσεις, που οδηγούνται στη Διαμεσολάβηση αφορούν αστικές και εμπορικές διαφορές, όπως π.χ. οικογενειακές (πλην του διαζυγίου, που κηρύσσεται υποχρεωτικά με δικαστική απόφαση. Οι διαφορές, ωστόσο, των συζύγων για τη ρύθμιση των περιουσιακών τους αποκτημάτων μπορούν να λυθούν με Διαμεσολάβηση.) Επίσης, ενδεικτικά, η Διαμεσολάβηση εφαρμόζεται και σε υποθέσεις εργατικές, μισθωτικές, κατασκευαστικές, προσβολής της προσωπικότητας (π.χ. από κάποιο δημοσίευμα), διαφορές για δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας κ.λπ.
Λίγα λόγια για τον ΟΠΕΜΕΔ
Ο Οργανισμός Προώθησης Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών (ΟΠΕΜΕΔ) λειτουργεί με τη μορφή της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας. Σκοπός του είναι η προώθηση, προβολή και διάδοση των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών στην Ελλάδα, συμβάλοντας, έτς, στην εθνική προσπάθεια εμπέδωσης ενός νέου πολιτισμού στην επίλυση των ιδιωτικών διαφορών. Μέλη του ΟΠΕΜΕΔ είναι μεταξύ άλλων οι ΕΕΑ & ΕΒΕΑ, ΕΕΔΕ, ΣΕΒ & ΣΒΒΕ, το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος, Δικηγορικοί Σύλλογοι Αθηνών & Θεσσαλονίκης, η Ένωση Τραπεζών, ο Ιατρικός Σύλλογος, το Τεχνικό Επιμελητήριο κ.α.
Το άρθρο με την συνέντευξη δημοσιεύθηκε στις 26/1/2018 στο portal Underwriter.gr.
Δείτε το εδώ
