ΙΙ.  Εμπορικές διαφορές

Στη διαδικασία της Διαμεσολάβησης σύμφωνα με το άρθρο 180 του Νόμου 4512/2018, μπορούν να υπαχθούν οι Αστικές και Εμπορικές διαφορές Ιδιωτικού Δικαίου, υφιστάμενες ή μέλλουσες ύστερα από έγγραφη συμφωνία των μερών, υπό την προϋπόθεση ότι τα μέρη έχουν την εξουσία διάθεσης του αντικειμένου της διαφοράς, σύμφωνα με τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου.

Σύμφωνα με το άρθρο 179  παρ. 2  του Νόμου 4512/2018 :

«Ως Διαμεσολάβηση  νοείται  μια διαρθρωμένη διαδικασία ανεξαρτήτως ονομασίας και με βασικά χαρακτηριστικά την εμπιστευτικότητα, την ιδιωτική αυτονομία, την ουδετερότητα και αμεροληψία του διαμεσολαβητή, στην οποία δύο ή περισσότερα μέρη επιχειρούν εκουσίως με καλόπιστη συμπεριφορά και συναλλακτική ευθύτητα να  επιλύσουν με συμφωνία μία διαφορά τους με τη βοήθεια διαμεσολαβητή».

Σύμφωνα με το άρθρο 179  παρ. 1  του Νόμου 4512/2018 :

«Ως ιδιωτική διαφορά καλείται η αμφισβήτηση για την ύπαρξη, την έκταση, το περιεχόμενο ή τα υποκείμενα ιδιωτικού δικαιώματος και ως ιδιωτικά δικαιώματα θεωρούνται όσα αναγνωρίζονται από το ιδιωτικό δίκαιο».

Ιδιωτικό Δίκαιο είναι το σύνολο των κανόνων, που ρυθμίζουν τις έννομες σχέσεις μεταξύ των ιδιωτών (πολιτών) και περιλαμβάνει δύο κύριους κλάδους δικαίου, το αστικό δίκαιο και το εμπορικό δίκαιο. Στο ιδιωτικό δίκαιο υπάγονται επίσης το εργατικό δίκαιο και το δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας. Μεγάλο μέρος του Ιδιωτικού Δικαίου αποτελεί ενδοτικό δίκαιο (jus dispositivum), υπό την έννοια ότι τα μέρη (οι ιδιώτες) μπορούν να συμφωνήσουν να ρυθμίζουν τις σχέσεις τους διαφορετικά από ό,τι προβλέπει ο νόμος, γι αυτό και η Διαμεσολάβηση αποτελεί  ενδεικνυόμενο τρόπο επίλυσης των διαφορών αυτών.

Εμπορικές Διαφορές νοούνται οι διαφορές που αφορούν στο εμπόριο και στις σχέσεις μεταξύ των εμπόρων και ρυθμίζονται στον κλάδο του Δικαίου που ονομάζεται Εμπορικό Δίκαιο. Το Εμπορικό Δίκαιο αποτελεί Τμήμα του Ιδιωτικού Δικαίου, και γι αυτό στις εμπορικές σχέσεις εφαρμόζονται συμπληρωματικά οι γενικοί κανόνες του αστικού δικαίου (όπως δικαιοπρακτική ικανότητα, αιρέσεις). Στο εμπορικό δίκαιο κεντρικές έννοιες είναι ο έμπορος και η εμπορική πράξη και εκτείνεται σε ζητήματα, όπως είναι τα δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας, ο ανταγωνισμός, οι εμπορικές εταιρείες, τα αξιόγραφα κλπ. Το εμπορικό δίκαιο είναι ο κλάδος του Ιδιωτικού Δικαίου, που αφορά και ρυθμίζει το εμπόριο.

Το Εμπορικό Δίκαιο διαιρείται στους ακόλουθους κύριους κλάδους :

  • Γενικό Μέρος: περιλαμβάνει γενικούς κανόνες που αφορούν στις εμπορικές πράξεις και στους εμπόρους.
  • Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας: αναφέρεται στην εμπορική επωνυμία, το σήμα, τα σχέδια/υποδείγματα, την ευρεσιτεχνία και τον ανταγωνισμό (αθέμιτο και ελεύθερο).
  • Δίκαιο των Εμπορικών Εταιρειών : ρυθμίζει τα σχετικά με τις Εμπορικές Εταιρείες.
  • Δίκαιο των Αξιόγραφων : είναι το μέρος που ρυθμίζει τα σχετικά με τα  αξιόγραφα όπως είναι η επιταγή, η συναλλαγματική, το γραμμάτιο εις διαταγήν.
  • Ασφαλιστικό Δίκαιο : ρυθμίζει τους κανόνες της ιδιωτικής ασφάλισης.
  • Ναυτικό Δίκαιο (Maritime Law): ρυθμίζει την κτήση και εκμετάλλευση πλοίων και τις θαλάσσιες μεταφορές.
  • Πτωχευτικό Δίκαιο : ρυθμίζει ζητήματα πτώχευσης των εμπόρων και ικανοποίησης πιστωτών.
  • Αεροπορικό Δίκαιο : ρυθμίζει τις αεροπορικές μεταφορές.

Εμπορικές διαφορές ιδιωτικού δικαίου, όπως ενδεικτικά, διαφορές από σήματα, διπλώματα ευρεσιτεχνίας, επιταγές, σχέδια και υποδείγματα, συναλλαγματική, διαφορές που ανακύπτουν από το εταιρικό δίκαιο, όπως διαφορές μεταξύ εταιριών, μεταξύ εταίρων και εταιρίας, και μεταξύ εταίρων μπορούν να υπαχθούν προς επίλυση στη διαδικασία της Διαμεσολάβησης, υπό την προϋπόθεση ότι τα μέρη έχουν την εξουσία διάθεσης του αντικειμένου της διαφοράς, σύμφωνα με τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου (άρθρο 180  του Ν.4512/2018)

Δέσποινα  Σ. Λασκαρίδου, Δικηγόρος Παρ΄ Αρείω Πάγω/Διαπιστευμένη  Διαμεσολαβήτρια αστικών, εμπορικών  και οικογενειακών διαφορών (TOOLKIT COMPANY– NL, ΚΕΔΙΠ, Υ.Δ.Δ.Α.Δ.) , Σύμβουλος Διαπραγματεύσεων