Η επικείμενη σύμβαση για τη Διαμεσολάβηση στη Σιγκαπούρη στοχεύει στη διασφάλιση της διεθνούς “άμεσης” επιβολής των συμφωνιών Διαμεσολάβησης (Mediated Settlement Agreements ,“MSAs”) παγκοσμίως. Αυτό σημαίνει ότι μία συμφωνία Διαμεσολάβησης θα επιβληθεί απευθείας σε κάθε συμβαλλόμενο κράτος της Σύμβασης Διαμεσολάβησης της Σιγκαπούρης, χωρίς προηγούμενη επανεξέταση ή χορήγηση εκτελεστικού αποτελέσματος στη χώρα στην οποία έχει επιτευχθεί.
- Το νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ σχετικά με τη Διαμεσολάβηση και τη διασυνοριακή επιβολή των συμφωνιών
Στην ΕΕ, μαζί με την οδηγία 2008/52/ΕΚ για τη Διαμεσολάβηση, η οποία ρυθμίζει τα θέματα της διαδικασίας στα κράτη μέλη, έχουμε ένα πολύ ανεπτυγμένο σύστημα κανόνων ιδιωτικού διεθνούς δικαίου (αρχής γενομένης από τον κανονισμό 1215/2019 – στις αστικές και εμπορικές υποθέσεις και συνεχίζοντας κυριολεκτικά με τους περισσότερους τομείς δικαίου, όπως η διαδοχή με τον κανονισμό 650/2012 και για τα θέματα οικογενειακού δικαίου με τους κανονισμούς 2201/2003 – Βρυξέλλες ΙΙα). Αυτοί οι κανονισμοί ισχύουν για τη διασυνοριακή εκτέλεση, ήτοι την επιβολή από ένα κράτος μέλος σε άλλο, και προϋποθέτουν την εκτελεστότητα του της συμφωνίας σε κάποιο κράτος μέλος. Στο πλαίσιο αυτό, οι συμφωνίες πρέπει πρώτα να αποκτήσουν τη μορφή μιας “απόφασης ” σε ένα κράτος μέλος, προκειμένου να έχουν διασυνοριακή εφαρμογή στο εσωτερικό της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι (α) οι κανονισμοί αυτοί χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία ενός κλειστού ενδοκοινοτικού συστήματος σε σχέση με τη διασυνοριακή επιβολή και (β) η μορφή που λαμβάνει κάθε συμφωνία στον τόπο όπου αυτή επιτυγχάνεται καθορίζει και τον τρόπο εκτέλεσης.
- Οι αλλαγές που θα επέφερε η Σύμβαση Διαμεσολάβησης της Σιγκαπούρης στην ΕΕ
Στο πλαίσιο του καθεστώτος άμεσης εφαρμογής της σύμβασης της Σιγκαπούρης, αφετέρου, ο αρχικός έλεγχος στη χώρα την οποία αφορά η συμφωνία Διαμεσολάβησης, θα έχει παραλειφθεί εντελώς. Η έμφαση δίνεται μόνο στο στάδιο της εκτέλεσης. Ο σχετικός έλεγχος κινείται μόνο στο στάδιο της εκτέλεσης στη χώρα όπου ζητείται να πραγματοποιηθεί. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι το πεδίο εφαρμογής της Σύμβασης Διαμεσολάβησης της Σιγκαπούρης είναι στενότερο από το πεδίο εφαρμογής των αντίστοιχων κοινοτικών κανονισμών καθώς εφαρμόζεται μόνο σε αστικές και εμπορικές συμβάσεις.
Προτείνεται η υιοθέτηση της Σύμβασης Διαμεσολάβησης της Σιγκαπούρης από την ΕΕ για λογαριασμό όλων των κρατών μελών της. Είναι προφανές ότι η υιοθέτηση της Σύμβασης από την ΕΕ θα δημιουργήσει ένα κοινό πλαίσιο ισότιμων όρων για τη Διαμεσολάβηση στην ΕΕ. Μετά την υιοθέτηση αυτή, οι διεθνείς συμφωνίες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Σύμβασης θα μπορούν εύκολα να επιβληθούν απευθείας σε οποιοδήποτε κράτος μέλος, εφόσον η Σύμβαση θα αντικαταστήσει τις διαφορετικές εθνικές νομοθεσίες σε αυτό το σημείο. Η διασυνοριακή επιβολή της νομοθεσίας βάσει των κανονισμών της ΕΕ είναι πάντοτε δυνατή και εφαρμοστέα, εφόσον ένα κράτος μέλος έχει ήδη επιβάλει εκτελεστικό τίτλο σε κάποιο άλλο κράτος της ΕΕ. Προφανώς, η συχνότητα της διασυνοριακής εκτέλεσης θα μειωθεί, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις θα προτιμάται η άμεση επιβολή για πρακτικούς λόγους.
Είναι σαφές ότι η ΕΕ έχει την αρμοδιότητα να επικυρώσει τη σύμβαση της Σιγκαπούρης εξ ονόματος των μελών της, δεδομένου ότι η θέσπιση διεθνούς σύμβασης για τη Διαμεσολάβηση εμπίπτει στη σχετική αρμοδιότητά της βάση του άρθρου 3 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ. Αναμένεται να δούμε την πραγματική επιρροή που θα έχει στα κράτη από την 1η Αυγούστου που θα ξεκινήσει η εφαρμογή της.
Κική Δημ. Τσουρού
Δικηγόρος LL.M., Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια