Στην Αμερική εάν μία επιχείρηση επίκειται να ασκήσει αγωγή, οι πιθανότητες είναι ότι η διαφορά θα επιλυθεί σε αίθουσα διαμεσολάβησης και όχι σε δικαστήριο. Οι περισσότερες αγωγές επιλύονται πριν από τη δικαστική κρίση και όλο και περισσότεροι διάδικοι στρέφονται προς τη διαμεσολάβηση και με τη βοήθεια ενός τρίτου διαμεσολαβητή οδηγούνται στην επίλυση των διαφορών τους. Θεωρούν ότι η διαμεσολάβηση θα είναι ταχύτερη και φθηνότερη από τις διαφορές και θα αποφέρει καλύτερα αποτελέσματα.
Ωστόσο, τα πιθανά οφέλη από έναν εναλλακτικό τρόπο επίλυσης διαφορών υπονομεύονται συχνά από τους συμμετέχοντες που μπαίνουν στη διαδικασία με την ίδια νοοτροπία δηλαδή εστιάζοντας στην αντιδικία, ωστόσο αυτό είναι κάτι που δεν συνίσταται όταν επιλέγεται η επίλυση της διαφοράς εκτός των δικαστηρίων.
Αυτό που χρειάζεται είναι να ακολουθούνται οι ακόλουθες τέσσερις στρατηγικές μέσω των οποίων αξιοποιούνται τα πλεονεκτήματα της διαμεσολάβησης. Μπορεί να μην είναι παραδοσιακοί τρόποι σκέψης και αντίληψης, ωστόσο αν χρησιμοποιούνται σωστά, λειτουργούν:
Αφήστε την άλλη πλευρά να διαλέξει τον διαμεσολαβητή
Η διαμεσολάβηση πρέπει να είναι ταχεία, οικονομική και να οδηγεί στη συνέχιση της σχέσης. Ωστόσο, τα μέρη συχνά εμποδίζουν την έναρξη και εξέλιξη της διαδικασίας ακολουθώντας μια διαδικασία επιλογής διαμεσολαβητή που είναι πολύπλοκη, δαπανηρή, χρονοβόρα και αντιφατική.
Αποφύγετε την ανοιχτή αψιμαχία για το θέμα αυτό με το άλλο μέρος, αφήνοντάς το να διαλέξει εκείνο τον διαμεσολαβητή. Αυτό δημιουργεί συνεργασία, δημιουργεί καλή θέληση, επιταχύνει τη διαδικασία, μειώνει το κόστος και σας δίνει τη δυνατότητα να γνωρίσετε διαμεσολαβητές που ίσως επιλέξετε σε τυχόν άλλη διαφορά στο μέλλον.
Θυμηθείτε ότι ένας διαμεσολαβητής δεν είναι υπεύθυνος για τη λήψη αποφάσεων και δεν μπορεί να σας αναγκάσει να αποδεχθείτε μια διευθέτηση που δεν σας αρέσει, επομένως δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να δεχθείτε έναν διαμεσολαβητή που προτείνεται από την άλλη πλευρά.
Μην διαφωνείτε για το ποιος έχει δίκιο
Ο στόχος της διαμεσολάβησης δεν είναι να έχετε δίκιο σε ένα επιχείρημά σας. Στόχος είναι να επιτευχθεί ένας ευνοϊκός διακανονισμός. Συνήθως από τη στιγμή που λαμβάνει χώρα η διαμεσολάβηση, τα μέρη είναι αρκετά εξοικειωμένα με τα πραγματικά και νομικά ζητήματα και είχαν πολλές ευκαιρίες να αξιολογήσουν την υπόθεση. Ωστόσο, η υπερβολική εστίαση στα επιχειρήματα μπορεί να σκληρύνει θέσεις, να προκαλέσει ανταγωνισμό στο άλλο μέρος και να αποτρέψει την προσοχή από το στόχο της επίλυσης της διαφοράς.
Αφήστε τους δικηγόρους στο σπίτι
Από προεπιλογή, οι διάδικοι τείνουν να χειρίζονται τόσο τις δικαστικές διαφορές όσο και τις ευθύνες διακανονισμού της διαφοράς. Συχνά είναι πιο αποτελεσματικό να γίνεται ξεχωριστά ο διακανονισμός ή διαμεσολάβηση που να τα χειρίζεται ο δικηγόρος.
Τα οφέλη:
- Η διαμεσολάβηση δεν επηρεάζεται από την εχθρότητα που δημιουργεί η διαφορά.
- Οι δικαστικές υποθέσεις και οι επιλύσεις διαφορών μέσω εναλλακτικών τρόπων απαιτούν διαφορετικές νοοτροπίες.
- Ο διαχωρισμός των δικαστικών διαφορών και των διαφορών που επιδέχονται εξωδικαστικής επίλυσης επιτρέπει στους διαδίκους να διατηρούν πίεση στην άλλη πλευρά σε κρίσιμες στιγμές και τα μέρη και τον διαμεσολαβητή να αφιερώνουν τη συνολική προσπάθεια στο στόχο της επίτευξης συμφωνίας μέσω της διαδικασίας διαμεσολάβησης.
- Για τον χειρισμό των διαφορών που εισάγονται στα δικαστήρια χρειάζονται άλλες εξειδικευμένες δεξιότητες από αυτές που χρειάζονται για τις διαφορές που εισάγονται προς επίλυση στη διαμεσολάβηση.
Αντιμετωπίστε τα καίρια ζητήματα τελευταία
Πάντα με εκπλήσσει όταν ένας διαμεσολαβητής λέει: «Ας βάλουμε όλα τα ζητήματα στο τραπέζι.» Αν ο στόχος σας είναι να δημιουργήσετε όσο το δυνατόν περισσότερα εμπόδια στη επίλυση της διαφοράς, αυτή είναι ακριβώς η σωστή προσέγγιση. Αν ο στόχος σας είναι να επιλυθεί η διαφορά, να εστιάζετε σε ένα βασικό ζήτημα πρώτα, αφήνοντας το άλλο που συνήθως είναι δυσκολότερο, για αργότερα. Μόλις υπάρξει συμφωνία για τον βασικό όρο, τα μέρη θα τείνουν να αισθάνονται ότι έχουν μια συμφωνία και ότι οι υπόλοιποι όροι θα συμφωνηθούν εν ευθέτω χρόνο. Αυτή η προσέγγιση δημιουργεί ταχύτητα και όχι εμπόδια.
Πράγματι, είναι συχνά σοφό να αφήνουμε τα καίρια ζητήματα, ή τουλάχιστον τα τελικά τους περιγράμματα, στη φάση της σύνταξης μιας γραπτής συμφωνίας. Οι συμφωνίες συνήθως δεν επιτυγχάνονται όταν υπάρχει διαφωνία σε καίρια ζητήματα ουσιαστικής σημασίας, αλλά γενικά επιτυγχάνονται όταν τα θέματα που τίθενται είναι στον τρόπο σύνταξης του κειμένου της συμφωνίας. Ένα τριαντάφυλλο με άλλο όνομα μπορεί να έχει λιγότερα αγκάθια.
Βασιλική Δεληστάθη
Δικηγόρος, Δρ. – Διαμεσολαβήτρια – Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών