2014: Σε συμφωνία επίλυσης της διαφοράς τους μέσω της Διαμεσολάβησης κατέληξε διάσημη αντιδικία που αφορούσε περισσότερες συλλογικές αγωγές ασκηθείσες στις Η.Π.Α. κατά της εταιρίας παραγωγής ιατρικών βοηθημάτων Stryker.
Το Stryker Rejuvenate Modular και το ABG II Modular-Neck Stem ήταν δύο ορθοπεδικά βοηθήματα, παραγωγής της εταιρίας Stryker, τα οποία ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή στις Η.Π.Α. και είχαν τοποθετηθεί από ορθοπεδικούς σε χιλιάδες ασθενείς που είχαν υποστεί κατάγματα ή άλλες βλάβες στα ισχία τους. Δυστυχώς, όπως διαπιστώθηκε στη συνέχεια, ορισμένα μεταλλικά στελέχη αυτών δεν γίνονταν αποδεκτά από το σώμα πολλών από τους ασθενείς, οι οποίοι παρουσίαζαν φλεγμονές και φθορά στους ιστούς του σώματος που έρχονταν σε επαφή με τα εν λόγω στελέχη. Πολλοί από τους ασθενείς στράφηκαν με συλλογικές αγωγές κατά της εταιρίας και ζητούσαν να αποζημιωθούν αλλά και να αποσυρθούν τα βοηθήματά της από την κυκλοφορία.
Δεδομένου ότι πολλοί από τους ενάγοντες ασθενείς ήταν ιδιαίτερα προχωρημένης ηλικίας και, αν η αγωγή ακολουθούσε τη συνήθη δικαστική οδό, θα καθυστερούσε να εκδοθεί επ’ αυτής τελεσίδικη δικαστική απόφαση και να αποζημιωθούν, με κίνδυνο να μη ζουν πια όταν αυτό θα συνέβαινε, το δικαστήριο που επιλήφθηκε των αγωγών κάλεσε τους δικηγόρους των μερών και τους προέτρεψε να συμβουλεύσουν τους εντολείς τους να υπαγάγουν τη διαφορά τους σε Διαμεσολάβηση. Τα μέρη συμφώνησαν και το δικαστήριο όρισε 4 Διαμεσολαβητές για να επιληφθούν της Διαμεσολάβησης, λόγω του εκτεταμένου αριθμού εμπλεκομένων μερών.
Στην προκειμένη περίπτωση, το δικαστήριο προέβη και σε κάτι πιο πρωτοποριακό για να κερδηθεί χρόνος στην ολοκλήρωση της Διαμεσολάβησης: από τις υποθέσεις, οι οποίες είχαν υπαχθεί στη διαδικασία της Διαμεσολάβησης όρισε ορισμένες ως δείκτες αναφοράς (bellwether cases), στον τρόπο επίλυσης και στα κριτήρια υπολογισμού των αποζημιώσεων των οποίων θα βασίζονταν κα οι υπόλοιπες για την εξωδικαστική επίλυσή τους. Περαιτέρω, συμφωνήθηκε από τα μέρη ότι οι αγωγές, τις οποίες είχαν ασκήσει ενάγοντες που είχαν ξεπεράσει ηλικιακά τα 78 χρόνια, θα επιλύονταν πρώτες χρονικά μέσα από μία άλλη διακριτή Διαμεσολάβηση, η οποία θα αφορούσε μόνο αυτές. Με τον τρόπο αυτό, οι υποθέσεις αυτές θα λύνονταν χωρίς να εξαρτώνται από την εξέλιξη και το αποτέλεσμα των υποθέσεων – δεικτών αναφοράς.
Αυτό το πρωτότυπο μοντέλο περισσοτέρων παράλληλων Διαμεσολαβήσεων και συνεργασίας του δικαστηρίου με τους Διαμεσολαβητές είχε τόσο σημαντική και σύντομη επιτυχία που χρησιμοποιήθηκε για την εξωδικαστική επίλυση μέσω Διαμεσολάβησης και άλλων συλλογικών αγωγών με πολλούς ενάγοντες.
Το φθινόπωρο του 2014, μετά από περίπου 18 μήνες Διαμεσολαβήσεων, επετεύχθη συμφωνία και η αποζημίωση που καταβάλει σταδιακά η Stryker στους ασθενείς συμφωνήθηκε σε 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια Η.Π.Α. συνολικά, με το μέσο αποζημιωθέντα ασθενή να λαμβάνει ποσό 300.000 δολαρίων Η.Π.Α.. Πρόσθετες αποζημιώσεις συμφωνήθηκαν, κατά περίπτωση, για ορισμένους ασθενείς, στους οποίους τα ιατρικά βοηθήματα είχαν προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές και επιβάρυναν τη συνολική υγεία τους.
Η Διαμεσολάβηση ωφέλησε σημαντικά τους ασθενείς που αποζημιώθηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα, το οποίο δεν θα είχε επιτευχθεί δικαστικά. Ωφέλησε επίσης την εταιρία, η οποία διακανόνισε τη σταδιακή καταβολή των αποζημιώσεων και απέφυγε την οικονομική κατάρρευση που θα της επέφερε η τυχόν εφάπαξ καταβολή αυτών, κατ’ εκτέλεση μίας δικαστικής απόφασης.
Και στην Ελλάδα, μέσα από τη συστηματική χρήση του άρθρου 214Γ ΚΠολΔ (και του άρθρου 3 παρ. 2 του ν.3898/2010 για τη Διαμεσολάβηση), τα δικαστήρια μπορούν να προσκαλούν τα μέρη έντονων, πολύπλοκων ή πολυμερών διαφορών να καταφεύγουν, για τη σύντομη και αμοιβαία ικανοποιητική επίλυσή τους, στη Διαμεσολάβηση. Η ελληνική πολιτεία, οι δικηγόροι και η νομική κοινότητα συνολικά, περιλαμβανομένων των δικαστών, όπως είχε γίνει και στις Η.Π.Α. προ μερικών δεκαετιών, έχει αρχίσει σταδιακά να αντιλαμβάνεται ότι δικαιοσύνη ή σύγχρονο και αποτελεσματικό καθεστώς δικαίου υφίσταται όταν τα δικαστήρια και οι διαδικασίες εξωδικαστικής επίλυσης συλλειτουργούν αγαστά και συμπληρωματικά.
Η ανωτέρω υπόθεση, προερχόμενη από τις Η.Π.Α., μπορεί να χρησιμεύσει ως έναυσμα για κάθε Έλληνα δικαστή που αγωνιά για την αποτελεσματικότητα του συστήματός μας (εξωδικαστικής και δικαστικής) επίλυσης διαφορών, ώστε να χρησιμοποιήσει τις δυνατότητες που του δίνει στη χώρα μας το άρθρο 214Γ ΚΠολΔ και να προσκαλέσει τα μέρη μίας διαφοράς που έφτασε ενώπιον του προς εκδίκαση – και παρουσιάζει ανάλογα χαρακτηριστικά όγκου, πολυπλοκότητας ή πίεσης χρόνου όπως η προαναφερόμενη αμερικανική – να υπαγάγουν τη διαφορά τους στη Διαμεσολάβηση.
Περισσότερες πληροφορίες:
http://rejuvenatehipsettlement.com/experimental-bellwether-mediation-program/
https://www.drugwatch.com/Stryker/hip-verdict-settlement/
Σπύρος Αντωνέλος
Δικηγόρος, Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής,
Εκπαιδευτής στη Διαμεσολάβηση Διαμεσολαβητών και Δικηγόρων,
Συγγραφέας
