Ο χαιρετισμός του Προέδρου του ΤΕΕ, κ. Γιώργου Στασινού, στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 25 Νοεμβρίου, στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, με θέμα «Διαμεσολάβηση για την επίλυση διαφορών στον Kατασκευαστικό Tομέα».
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Αξιότιμοι προσκεκλημένοι και ομιλητές,
Σας καλωσορίζουμε στον φιλόξενο χώρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Εδώ, στο σπίτι των μηχανικών, που χτυπά η αναπτυξιακή καρδιά της χώρας. Γιατί ο τεχνικός κόσμος στην Ελλάδα είναι συνυφασμένος και αλληλένδετος με την οικονομία και την ανάπτυξη. Και όταν νοσεί η οικονομία και η ανάπτυξη, νοσεί και ο τεχνικός κόσμος. Όπως ακριβώς συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, που όλοι έχουμε χτυπηθεί από την κρίση. Κάνω αυτή την εισαγωγή για να τονίσω ότι κάποια πράγματα γίνονταν στραβά σε αυτή τη χώρα και πριν από την κρίση. Υπήρχαν παθογένειες, αδυναμίες και λανθασμένες νοοτροπίες που «κρύβονταν» κάτω από το πέπλο της ευμάρειας. Αυτά όμως τελείωσαν. Και ήρθε η ώρα να κάνουμε γρήγορα όσες αλλαγές καθυστερούσαμε επί δεκαετίες. Και μία από αυτές τις αλλαγές, νοοτροπίας κατά πρώτον, είναι αυτή της καθιέρωσης εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών.
Είναι σε όλους μας γνωστό ότι αφενός η καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης στη χώρα μας είναι τεράστια – και πολλές φορές οδηγεί πρακτικά σε αρνησιδικία – και αφετέρου ότι έχουμε μια έντονη τάση, ως λαός και ως αγορά, στην προσφυγή στη δικαιοσύνη. Για «ψύλλου πήδημα», που λέει ο λαός μας, όταν κάτι τέτοιο εξυπηρετεί τα συμφέροντά μας. Όμως η ποιοτική και γρήγορη απονομή δικαιοσύνης, που εμείς δυστυχώς δεν έχουμε ως χώρα, και η ασφάλεια δικαίου, που αυτή δίνει, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κριτήρια για κάθε σοβαρό επενδυτή, έλληνα ή ξένο, που σκέφτεται να επενδύσει στη χώρα μας. Και δεν είναι μόνο οι επενδύσεις που εμποδίζονται. Είναι ακόμη και η προάσπιση του δικαιώματος της ιδιοκτησίας, ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα, που θίγεται με τις πολύχρονες δικαστικές αντιπαραθέσεις σε πολλές υποθέσεις.
Οι σοβαρές και οργανωμένες αγορές και κοινωνίες έχουν από χρόνια καθιερώσει εναλλακτικές μεθόδους επίλυσης διαφορών αφενός για να μην επιβαρύνεται υπέρμετρα η δικαιοσύνη και αφετέρου για να μην διαρρηγνύονται κοινωνικές σχέσεις μέσα από δικαστικές αντιπαραθέσεις. Δυστυχώς στη χώρα μας, ενώ υπάρχει θεσμικό πλαίσιο, οι περισσότερες διαφορές εξακολουθούν να οδηγούνται στα δικαστήρια. Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τις διαφορές και τις συγκρούσεις. Για αυτόν το λόγο αποφασίσαμε να συνεργαστούμε οι 15 μεγαλύτεροι επιστημονικοί, οικονομικοί και κοινωνικοί φορείς, για πρώτη φορά όλοι μαζί, στον ΟΠΕΜΕΔ.
Το ΤΕΕ, με μακρόχρονη σχετική εμπειρία στον τεχνικό χώρο, στηρίζει δυναμικά την προώθηση των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης των διαφορών στην Ελλάδα. Ένας από αυτούς είναι η Διαμεσολάβηση για την οποία θα μιλήσουμε σήμερα. Και θα μάθουμε πολλά από την γερμανική εμπειρία, ειδικά στον κατασκευαστικό κλάδο. Θέλω να ευχαριστήσω για την οργάνωση της σημερινής εκδήλωσης το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, που μέσω του Οργανισμού Διαιτησίας και Διαμεσολάβησης προσπαθεί για τους κοινούς στόχους. Και θέλω ιδιαίτερα να ευχαριστήσω επίσης τόσο τον ΟΠΕΜΕΔ, τον Οργανισμό για την Προώθηση των Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών για τη συνεργασία και την υποστήριξη, όπως φυσικά και το Ελληνοκαναδικό Επιμελητήριο, με το οποίο ελπίζω να έχουμε μεγαλύτερη συνεργασία στο μέλλον.
Εμείς στο Τεχνικό Επιμελητήριο έχουμε πραγματικά μεγάλη εμπειρία τόσο στα θέματα πραγματογνωμοσύνης σε τεχνικές διαφορές όσο και στις διαιτησίες στα ζητήματά μας. Όμως και αυτό που κάνει το ΤΕΕ μέχρι σήμερα πρέπει να διευρυνθεί και να αναπτυχθεί περισσότερο στην αγορά και στην κοινωνία. Για να έχετε όλοι μια πλήρη εικόνα σήμερα που θα μιλήσουμε για τη Διαμεσολάβηση, τόσο ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας, όσο και τα ειδικά νομοθετήματα και τα κανονιστικά κείμενα για το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, προβλέπουν τη δυνατότητα άρσης αμφισβητήσεων σε τεχνικά ζητήματα μέσω της πραγματογνωμοσύνης ή της διαιτησίας. Η επιλογή τόσο του πραγματογνώμονα, όσο και του διαιτητή γίνεται από ειδικό κατάλογο που τηρείται στο ΤΕΕ και στον οποίο μετέχουν έμπειροι μηχανικοί. Και οι δύο αυτές διαδικασίες προβλέπονται για όλες τις τεχνικής φύσης υποθέσεις.
Αναφέρω ως παραδείγματα τις εκτιμήσεις κατασκευών και εγκαταστάσεων, τεχνικών εργασιών, κακοτεχνιών, τον έλεγχο εφαρμογής τεχνικών προδιαγραφών και όρων σε κατασκευές, θέματα που άπτονται του Γενικού ή του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΓΟΚ και ΝΟΚ) και άλλα. Πρέπει όμως να τονίσω ότι οι διαδικασίες δεν είναι ίδιες. Πέρα από τις τυπικές και ουσιαστικές διαφορές ή το κόστος, πρέπει να σημειώσω ότι στην πραγματογνωμοσύνη, για παράδειγμα, δεν επιτρέπεται να επιχειρηθεί από τον πραγματογνώμονα οποιαδήποτε προσπάθεια συμβιβασμού των εμπλεκόμενων μερών. Ειδικά η διαιτησία αφορά την άρση αμφισβητήσεων αυστηρά ως προς τεχνικά ζητήματα και στο ΤΕΕ ασχολούμαστε με διαφορές, που ανακύπτουν από συμβάσεις, που έχουν ως άμεσο αντικείμενο τεχνικά έργα, κατασκευές, εγκαταστάσεις, ή θέματα εμπίπτοντα στις επιστημονικές γνώσεις, ή εμπειρίες των μελών του ΤΕΕ. Αποκλείονται όμως άλλα σημαντικά ζητήματα που αφορούν, για παράδειγμα, τις αμοιβές των μηχανικών.
Έχοντας αυτά τα δύο όπλα για την επίλυση των διαφορών μέχρι σήμερα, το ποσοτικό αποτέλεσμα δεν είναι ικανοποιητικό, όσον αφορά τον στόχο της αποφυγής προσφυγής στη δικαιοσύνη. Για αυτό ως ΤΕΕ ενισχύουμε και διερευνούμε όλες τις δυνατότητες του θεσμού της Διαμεσολάβησης. Νομίζω ότι ο χώρος των κατασκευών, παρότι γεμάτος προκλήσεις και δυσκολίες, μπορεί να αποτελέσει κρίσιμο παράγοντα επιτυχίας όλων των εναλλακτικών θεσμών. Και επιτρέψτε μου να πω ότι στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε εντέλει στο ΤΕΕ ένα Κέντρο Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας. Με εργαλείο τις πραγματογνωμοσύνες, να γίνει το ΤΕΕ ένα κέντρο συνεργασίας και συναντίληψης μηχανικών και νομικών που θα προωθούν την εναλλακτική επίλυση διαφορών για να πάψουν οι πολίτες να «τρέχουν» στα δικαστήρια για το «ψύλλου πήδημα» που σας ανέφερα και στην αρχή. Προσβλέπω στη συνεργασία και την καλή διάθεση όλων.
Πιστεύω ότι νομικοί και μηχανικοί μπορούμε να συνεργαστούμε αποτελεσματικά για τον πολίτη και την αγορά. Άλλωστε αυτό είναι και το πνεύμα της Διαμεσολάβησης: σιγά – σιγά, αλλά ουσιαστικά, να βρούμε μια μέση οδό που ικανοποιεί όλα τα μέρη – όχι καθολικά αλλά εξίσου.
Είμαι σίγουρος ότι θα βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα από τη σημερινή εκδήλωση.
Και με τη συνεργασία όλων θα ακολουθήσουν και άλλες.
Καλή επιτυχία.