Η Διαμεσολάβηση στη χώρα μας ρυθμίζεται πλέον από τον νόμο 4512/2018 (άρθρα 178-206), ο οποίος εισάγει για πρώτη φορά την υποχρεωτική υπαγωγή ορισμένων διαφορών σε αυτήν. Στις ακόλουθες ερωτήσεις &  απαντήσεις διευκρινίζεται τι σημαίνει αυτό πρακτικά.

1. Ποιες διαφορές υπάγονται υποχρεωτικά στη Διαμεσολάβηση; 

Στη Διαμεσολάβηση υπάγονται υποχρεωτικά οι εξής διαφορές:

α) διαφορές οροφοκτησίας, κοινοχρήστων κ.λπ.,

β) διαφορές που αφορούν υλικές ζημιές από τροχαία ατυχήματα,

γ) διαφορές επαγγελματιών από συμφωνημένες αμοιβές,

δ) διαφορές οικογενειακού δικαίου (επιμέλεια, διατροφή, συμμετοχή στα αποκτήματα κ.λπ.),

ε) διαφορές σχετικά με απαιτήσεις κατά ιατρών και νοσοκομείων από ιατρικές πράξεις,

στ) διαφορές από την προσβολή σημάτων, ευρεσιτεχνιών κ.λπ., και

ζ) διαφορές από χρηματιστηριακές συμβάσεις.

2. Μπορώ να ασκήσω αγωγή χωρίς να προσφύγω προηγουμένως στη Διαμεσολάβηση;

Η υπαγωγή των πιο πάνω διαφορών στη Διαμεσολάβηση αποτελεί προϋπόθεση του παραδεκτού της συζήτησης του ενδίκου βοηθήματος (π.χ. αγωγής) στο ακροατήριο. Ως εκ τούτου, αν τα μέρη δεν προσφύγουν στη Διαμεσολάβηση πριν από τη συζήτηση του ενδίκου βοηθήματος, αυτό θα απορριφθεί.

3. Μπορώ να προσέλθω στην αρχική συνεδρία της Διαμεσολάβησης και να δηλώσω ότι δεν επιθυμώ να προχωρήσω σε διαδικασία Διαμεσολάβησης;

 Ναι. Αν κατά την αρχική συνεδρία της Διαμεσολάβησης τα μέρη της διαφοράς δεν συμφωνήσουν να προχωρήσουν σε διαδικασία Διαμεσολάβησης, τότε θεωρείται ότι έχει πληρωθεί η σχετική υποχρέωση και ο Διαμεσολαβητής συντάσσει πρακτικό αποτυχίας, το οποίο προσκομίζεται στο δικαστήριο, προκειμένου να συζητηθεί το ένδικο βοήθημα.

4. Ποιες είναι οι συνέπειες, αν δεν προσέλθω στην αρχική συνεδρία της Διαμεσολάβησης, παρότι έχω κληθεί;

Αν το ένα μέρος της διαφοράς δεν προσέρχεται στη διαδικασία της Διαμεσολάβησης, παρότι έχει κληθεί προς τούτο, ο Διαμεσολαβητής συντάσσει πρακτικό αποτυχίας και το άλλο μέρος το προσκομίζει στο δικαστήριο, προκειμένου να συζητηθεί το ένδικο βοήθημα.

Με την απόφαση του δικαστηρίου που επιλαμβάνεται της διαφοράς μπορεί να επιβληθεί στον διάδικο που δεν προσήλθε στη διαδικασία της Διαμεσολάβησης χρηματική ποινή από 120 ευρώ έως 300 ευρώ και επιπλέον χρηματική ποινή μέχρι ποσοστού 0,2% επί του αντικειμένου της διαφοράς.

5. Είναι υποχρεωτική η φυσική παρουσία των μερών στη Διαμεσολάβηση; 

Όχι. Αν δεν είναι δυνατή η φυσική παρουσία αμφοτέρων των μερών και του Διαμεσολαβητή στον ίδιο τόπο και χρόνο, η συνεδρία της Διαμεσολάβησης μπορεί να πραγματοποιηθεί με τη διαδικασία της τηλεδιάσκεψης μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή ή άλλου συστήματος τηλεδιάσκεψης, στο οποίο έχουν όλοι πρόσβαση.

6. Υποχρεούμαι να παραστώ με δικηγόρο στη Διαμεσολάβηση;

 Στη Διαμεσολάβηση τα μέρη παρίστανται υποχρεωτικά με τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους, εκτός αν πρόκειται για καταναλωτικές διαφορές ή μικροδιαφορές.

7. Πώς επιλέγεται ο Διαμεσολαβητής;

Ο δικηγόρος του μέρους που επιθυμεί τη δικαστική προστασία απευθύνεται σε Διαμεσολαβητή εκ των περιλαμβανομένων στο μητρώο διαπιστευμένων Διαμεσολαβητών του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο Διαμεσολαβητής αυτός γνωστοποιεί στο άλλο μέρος το αίτημα για προσφυγή στη διαδικασία και κανονίζει τις λεπτομέρειες της αρχικής συνεδρίας (ημερομηνία, τόπο κ.λπ.). Μετά τη διεξαγωγή της αρχικής συνεδρίας, σε περίπτωση που τα μέρη συμφωνήσουν να υπαγάγουν τη διαφορά τους στη Διαμεσολάβηση, δεν αποκλείεται να επιλέξουν άλλον Διαμεσολαβητή. Αν τα μέρη δεν μπορούν να συμφωνήσουν, ο Διαμεσολαβητής ορίζεται από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης.

8. Πόσο διαρκεί η Διαμεσολάβηση;

Η διαδικασία της Διαμεσολάβησης δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά τις είκοσι τέσσερις (24) ώρες, εκτός εάν τα μέρη συμφωνήσουν διαφορετικά.

9. Πόσο θα μου κοστίσει η Διαμεσολάβηση; 

Η αμοιβή του Διαμεσολαβητή συμφωνείται ελεύθερα από τα μέρη με γραπτή συμφωνία και προκαταβάλλεται από αυτά, συνήθως εξ ημισείας. Ο νόμος ορίζει ότι αν δεν υπάρχει γραπτή συμφωνία, η αμοιβή του Διαμεσολαβητή είναι 170 ευρώ για απασχόληση έως δύο ώρες και 100 ευρώ την ώρα για απασχόληση από δύο ώρες και πάνω. Σε περίπτωση που υπάρχει γραπτή συμφωνία, το ύψος της αμοιβής καθορίζεται ελεύθερα από τα μέρη και τον Διαμεσολαβητή και μπορεί να είναι κατώτερο ή ανώτερο των προαναφερθέντων ποσών. Ο νόμος περιλαμβάνει ειδικές ρυθμίσεις για τις διαφορές που αφορούν διατροφή, μικροδιαφορές ή άλλες ειδικές διαδικασίες.

Κάθε μέρος αναλαμβάνει την αμοιβή του δικηγόρου που το συνοδεύει, η οποία επίσης συμφωνείται ελεύθερα.

10. Από πότε ισχύει η υποχρεωτική υπαγωγή στη Διαμεσολάβηση;

Η υποχρεωτική υπαγωγή στη Διαμεσολάβηση ισχύει από τον Οκτώβριο του 2018.

Βασιλική Κουμπλή
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω – Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια