Είμαι σίγουρη ότι ο καθένας από εσάς μπορεί να μας αφηγηθεί την εμπειρία του από μια εμπλοκή του σε ένα δικαστικό αγώνα. Και δυστυχώς, ακόμα και αν ήσασταν οι νικητές αυτού του δικαστικού αγώνα, νομίζω άνετα θα χαρακτηρίζατε την εμπειρία σας τραυματική για πολλούς λόγους. Να αναφέρω μερικούς από αυτούς;
Σίγουρα γιατί η διαδικασία ήταν χρονοβόρα, γιατί προφανώς ήταν αρκετά δαπανηρή (αμοιβή δικηγόρου, δικαστικά έξοδα, πιθανές αμοιβές πραγματογνωμόνων, επιδόσεις, αναγκαστική εκτέλεση), με μεγάλο ψυχολογικό και συναισθηματικό κόστος (το αποτέλεσμα της δίκης ήταν άγνωστο μέχρι να εκδοθεί η απόφαση, όπως και αμφίβολη η στο μέλλον διατήρηση σχέσης φιλικής ή εμπορικής με τον αντίδικο), δεν μπορούσε να ελεχθεί το αποτέλεσμα (αφού ο δικαστής αποφασίζει μόνος του), χωρίς ουσιαστική ικανοποίηση του περί δικαίου αισθήματος (αφού το αποτέλεσμα δεν είναι άμεσο σε σχέση με την προσφυγή στη δικαιοσύνη), με συνεχές κυνήγι των προθεσμιών για τις ενέργειες που έπρεπε να γίνουν, χωρίς πραγματική απόδοση του ουσιαστικού δικαίου λόγω της προσήλωσης στον τυπικό κανόνα δικαίου, με νικητή και ηττημένο διάδικο, αφού δεν γίνεται να κερδίσουν και οι δυο αντίδικοι, γιατί η δημόσια διαδικασία (δημοσιότητα), έβγαλε στη φόρα όλα όσα δεν θα θέλατε να μάθουν οι άλλοι, ο δικαστής φαινόταν ότι δεν άκουγε και σαφέστατα δεν επιτρεπόταν να έρθετε σε επικοινωνία μαζί του, γιατί αποκτήσατε άλλον έναν εχθρό στη ζωή σας, τον αντίδικό σας, γιατί βγήκε η απόφαση που τόσο θέλατε, κερδίσατε, και τώρα πώς θα την εκτελέσετε; Θα μπορέσετε να εισπράξετε την απαίτησή σας, αφού ο αντίδικός σας εξαφανίστηκε και δεν υπάρχει κάποιο περιουσιακό στοιχείο για να το κατασχέσετε;
Με το νόμο 3898/2010 εισήχθη στο δικαιϊκό μας σύστημα ο θεσμός της Διαμεσολάβησης και ήδη με το νόμο 4512/17-1-2018 (ΦΕΚ 5, τ. Α’), άρθρα 178 – 206 επιχειρήθηκε η αναδιοργάνωση της διαδικασίας της Διαμεσολάβησης και η θέσπιση υποχρεωτικής προσφυγής στη διαδικασία για αρκετές υποθέσεις, και μάλιστα με ποινή απαραδέκτου της συζήτησης.
Η Διαμεσολάβηση, ως διαδικασία, είναι γνωστή για την εθελουσία προσφυγή των μερών. Ο νέος λοιπόν νόμος, τάραξε για πολλούς τα νερά και πολλοί εμφανίζονται πολέμιοι της υποχρεωτικής αυτής προδικασίας. Είμαι από τους υπερασπιστές της εθελούσιας προσφυγής στη Διαμεσολάβηση, μιας και οι στατιστικές επιτυχίας της διαδικασίας στην περίπτωση αυτή, εκτινάζονται στα ύψη, πλην όμως, θεωρώ ότι προκειμένου η διαδικασία να γίνει κτήμα στο ευρύ κοινό, θα πρέπει να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Ιταλίας και να εφαρμόσουμε την υποχρεωτικότητα, τουλάχιστον για κάποιο χρονικό διάστημα.
Βασιλική Δημ. Σκορδάκη
Δικηγόρος Αρείου Πάγου & Συμβουλίου της Επικρατείας, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια, Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών – Solicitor Αγγλίας & Ουαλίας
