Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένα σημαντικό μέρος του νομικού κόσμου θεωρεί ότι οι διατάξεις για την -ανασταλείσα προς το παρόν- υποχρεωτική προσφυγή σε Διαμεσολάβηση, περιπλέκουν τον καθιερωμένο τρόπο παροχής των δικηγορικών υπηρεσιών προς τους πελάτες. Ο Νόμος είναι σιωπηρός σχετικά με τις τεχνικές της Διαμεσολάβησης, ή τις ικανότητες και τα προσόντα που απαιτούνται, ώστε η διαδικασία αυτή να έχει δυνατότητες επιτυχίας, αλλά είναι αρκετά καθησυχαστικός (προς το νομικό κόσμο) για το ρόλο που καλούνται να παίξουν οι δικηγόροι (και το δικαίωμά τους να αμειφθούν, είτε επιτευχθεί συμφωνία είτε όχι).
Στα ελληνικά, η λέξη “settlement” και “compromise” είναι ίδια, «συμβιβασμός». Ο «συμβιβασμός» πάντοτε υπήρχε ως δυνατότητα για την επίλυση μιας διαφοράς (κάτι που τα διάδικα μέρη σπάνια αποπειρώνται). Η ίδια βέβαια η λέξη αποκαλύπτει γιατί η υιοθέτηση της Διαμεσολάβησης ως διαδικασία προβληματίζει στην Ελλάδα και έχει διχάσει το νομικό κόσμο. Κανείς, μα κανείς που πιστεύει ότι είναι σε θέση ισχύος, δεν συμβιβάζεται. Ο νέος Νόμος υπόσχεται περισσότερα από κάθε άλλη ευκαιρία να αντιληφθούμε τα υπέρ και τα κατά του συμβιβασμού σε μια υπόθεση, με την έννοια και διάσταση όμως της αγγλικής λέξης «Settlement». Είναι λάθος λοιπόν η θέση ότι ο θεσμός της Διαμεσολάβησης δεν προσθέτει τίποτα ουσιαστικό, μιας και πάντα ο συμβιβασμός ήταν επιδιώξιμος για την εξώδικη επίλυση μιας διαφοράς και επιτυγχάνεται με την ουσιαστική βοήθεια των δικηγόρων.
Η επιτυχία της διαδικασίας της Διαμεσολάβησης εξαρτάται λοιπόν από εμάς, τους δικηγόρους, που πρέπει να ενεργήσουμε ως «φύλακές» της. Δεν αποτελεί έκπληξη, ότι και σε άλλες χώρες η συνήθης αντίδραση του δικηγορικού επαγγέλματος σε αλλαγές που προέρχονται έξω από το επάγγελμα είναι η απροθυμία. Στην περίπτωση της Διαμεσολάβησης, αν και οι περισσότεροι από τους πρωτεργάτες της ήσαν δικηγόροι, η πρόκληση που επέφερε αυτή η διαδικασία και ειδικότερα η υποχρεωτική προσφυγή σε Διαμεσολάβηση, δεν έγινε εύκολα αποδεκτή από τους λιγότερο πρωτοποριακούς του επαγγέλματος.
Σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, όπου ο «συμβιβασμός» θεωρείται στίγμα, η Διαμεσολάβηση, μη όντας αποτέλεσμα συμβιβασμού με την έννοια του μοιράσματος της διαφοράς στη μέση, μπορεί να ανθίσει.
Βασιλική Δημ. Σκορδάκη
Δικηγόρος Αρείου Πάγου & Συμβουλίου της Επικρατείας, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια, Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών – Solicitor Αγγλίας & Ουαλίας
