Οι καθηγητές Stephen B. Goldberg και Margaret L. Shaw συνέταξαν, το έτος 2008, Έκθεση με τίτλο «Τα μυστικά των επιτυχημένων και των αποτυχημένων Διαμεσολαβητών». Στο κεφάλαιο της μελέτης τους «Αποτυχημένοι Διαμεσολαβητές», συνεχίζουν προηγούμενη έρευνα, η οποία αξιολογεί τις επιδόσεις πολύ έμπειρων και επιτυχημένων Διαμεσολαβητών, με βάση απαντήσεις 216 εκπροσώπων μερών σε Διαμεσολάβηση (κατά κύριο λόγο δικηγόρων), σε ερωτήσεις σχετικά με την επίδοση των επιτυχημένων Διαμεσολαβητών.

Η νέα τους έρευνα αναφέρεται στους ίδιους 216 ερωτηθέντες, από τους οποίους ζητήθηκε να πουν εάν μετείχαν ποτέ σε Διαμεσολάβηση:

  • Όπου η συμπεριφορά του Διαμεσολαβητή μείωσε τις πιθανότητες λύσης της διαφοράς ή
  • Μετά από την οποία ο ερωτηθείς ορκίστηκε να μην ξανάχρησιμοποιήσει ποτέ αυτόν τον Διαμεσολαβητή.

Ακολουθεί η κατηγοριοποίηση των απαντήσεων, που έλαβαν οι πιο πάνω καθηγητές:

Έλλειψη ακεραιότητας

Η πιο συνηθισμένη κριτική, που αναφέρθηκε από 48 %των ερωτηθέντων, είναι η έλλειψη ακεραιότητας του Διαμεσολαβητή.

Παραδείγματος χάριν:

  • «Μία φορά, ανακάλυψα ότι ο Διαμεσολαβητής είχε παραβιάσει την εχεμύθειά. Οι πελάτες προσβλήθηκαν και η Διαμεσολάβηση απέτυχε.»
  • «Έλλειψη συνέπειας στην διαβίβαση της θέσης της άλλης πλευράς, όπως επιβεβαιώθηκε αργότερα σε συνομιλία με τον νομικό παραστάτη.»
  • «Συνάντησα Διαμεσολαβητές να μπαίνουν και να λένε και στα δυο μέρη ότι η υπόθεση τους καταποντίζεται!»
  • «Ένας Διαμεσολαβητής είχε δική του άποψη σχετικά με την κατάλληλη λύση της διαφοράς και φαινόταν να μην ενδιαφέρεται για την υποστήριξη οποιασδήποτε άλλης λύσης.»

Έλλειψη ενσυναίσθησης και εγωκεντρισμός

Είκοσι τοις εκατό (20%) των ερωτηθέντων ανέφεραν έλλειψη ενσυναίσθησης και μία εντύπωση μεγαλύτερου ενδιαφέροντος για τον εαυτό τους (των Διαμεσολαβητών) παρά για τα μέρη.

Παραδείγματος χάριν:

  • «Όταν ένας Διαμεσολαβητής δείχνει έλλειψη ενδιαφέροντος, αυτό καθίσταται αμέσως εμφανές στους νομικούς παραστάτες και στα μέρη. Η έλλειψη ενδιαφέροντος μπορεί να εκφραστεί τόσο φραστικά, όσο και με πράξεις ή παραλείψεις.»
  • «Οι Διαμεσολαβητές, που ενδιαφέρονται περισσότερο να ακούνε τον εαυτό τους από το να ακούν τα μέρη, είναι πάντοτε αντιπαραγωγικοί και απογοητεύουν τους ενδιαφερόμενους.»

Έλλειψη κατανόησης και καλής προετοιμασίας

Δέκα επτά τοις εκατό (17%) των ερωτηθέντων ανέφεραν έλλειψη κατανόησης από τον Διαμεσολαβητή των ζητημάτων ή του Νόμου ή ότι ο Διαμεσολαβητής δεν ήταν καλά προετοιμασμένος.

Παραδείγματος χάριν:

  • «Ήταν σαφές ότι ο Διαμεσολαβητής δεν καταλάβαινε την θέση κανενός από τα μέρη και ότι δεν μπορούσε να μεταφέρει σωστά αυτές τις θέσεις.»
  • «Ο Διαμεσολαβητής δεν καταλάβαινε τα νομικά ζητήματα της υπόθεσης.»
  • «Ο Διαμεσολαβητής δεν καταλάβαινε την υπόθεση, δεν είχε κάνει προετοιμασία και νόμιζε ότι, για μία παρέα δικηγόρων, λέγοντας απλά «γιατί δεν μπορείτε, παιδιά, να καθίσετε μαζί και να λύσετε την υπόθεση;» θα ήταν μία αποτελεσματική τακτική.»

Ανεπαρκές σθένος

Είκοσι τέσσερα τοις εκατό (24%) των ερωτηθέντων είπαν ότι «ο Διαμεσολαβητής δεν ήταν ισχυρός στην αναζήτηση λύσης» και «μόλις που πέρασε μέσα από τα βήματα της Διαμεσολάβησης» και «έκανε πολύ λίγα περισσότερα από το να μεταφέρει μηνύματα μπρος, πίσω».

Παραδείγματος χάριν:

  • «Έχω συμμετάσχει σε διάφορες Διαμεσολαβήσεις με Διαμεσολαβητές, οι οποίοι απλά μετέφεραν προσφορές και αντιπροσφορές προς τα μέρη. Η πλήρης παθητικότητα αυτών των Διαμεσολαβητών δεν παρείχε καμία εικόνα της πραγματικότητας στα μέρη και δεν τα βοηθούσε να καταλάβουν και να αξιολογήσουν τις εναλλακτικές λύσεις.»
  • «Ο Διαμεσολαβητής ήταν ουσιαστικά άχρηστος. Το μόνο που έκανε ήταν να μεταφέρει μηνύματα χωρίς ποτέ να ωθεί κανένα από τα μέρη να βγει από γελοίες καταστάσεις.»
  • «Είχαμε έναν Διαμεσολαβητή, ο οποίος αρνιόταν να αναλάβει τον έλεγχο της Διαμεσολάβησης, η οποία κατρακυλούσε ανεξέλεγκτα. Τον χρειαζόμαστε για να επαναφέρει την Διαμεσολάβηση υπό έλεγχο και μάλιστα του το ζητήσαμε. Ο Διαμεσολαβητής απάντησε ότι «εσείς, παιδιά, γνωρίζετε τα γεγονότα και τα μέρη καλύτερα από εμένα … Έτσι, τα μέρη κατέληξαν να είναι πιο μακριά το ένα από το άλλο από ότι ήταν πριν.»

Αλλά ελαττώματα

Άλλα ελαττώματα στις δεξιότητες του Διαμεσολαβητή δεν αναφέρονται συχνά. Παραδείγματος χάριν, μόνο 11% των ερωτηθέντων αναφέρουν «έλλειψη υπομονής / επιμονής» 7% «ελλιπείς δεξιότητες αξιολόγησης», 7% «έλλειψη ευελιξίας», 3% «έλλειψη δημιουργικότητας», 2% «αδυναμία να κρατήσουν τα μέλη επικεντρωμένα» και 2% «έλλειψη αίσθησης του χρόνου».

Συμπέρασμα

Τα ανωτέρω θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από όλους τους Διαμεσολαβητές όταν προβαίνουν σε αυτοαξιολόγησή τους.

Τα «λάθη», οι ελλείψεις, τα ελαττώματα, οι ανεπάρκειες και όλα τα μειονεκτήματα και τα ατοπήματα Διαμεσολαβητών, όπως καταγράφονται στην Έκθεση των καθηγητών Stephen B. Goldberg και Margaret L. Shaw είναι πιο συνηθισμένα από ό,τι ίσως νομίζουμε. Καλό θα ήταν να αυξήσουμε την επίγνωση μας και την παρατήρηση του τρόπου με τον οποίο διεξάγουμε τα καθήκοντα του Διαμεσολαβητή, ώστε να εντοπίσουμε τέτοιες ελλείψεις ή ακόμη και παραπτώματα στα οποία υποπίπτουμε, προκειμένου να αυξήσουμε τις δεξιότητες μας προς όφελος όσων απευθύνονται σε εμάς, προς όφελος, εν τελεί, της κοινωνίας ολόκληρης και του θεσμού της Διαμεσολάβησης, συμβάλλοντας ουσιαστικά και αποτελεσματικά στην διάδοση και στην εδραίωση του.

Πηγή: Donald L. Swanson – MEDIATBANKR

Κατερίνα Κωτσάκη
Δικηγόρος επί τιμή
Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ – MCIArb
Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών
Πρόεδρος της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ