Η Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία Διαμεσολάβησης (ΥΑΣ) – Τι σημαίνει στην πράξη; (Μέρος Β)

H υποχρέωση που εισάγεται με το άρθρο 6 του Ν. 4640/2019 περί υπαγωγής συγκεκριμένων διαφορών σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία Διαμεσολάβησης (ΥΑΣ) υλοποιείται κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 7 του ίδιου νόμου, με τα εξής βήματα:

1.ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ

Ο διορισμός του Διαμεσολαβητή λαμβάνει χώρα με τους ακόλουθους τρόπους:

Α. Κατόπιν επικοινωνίας του επισπεύδοντος μέρους (του ενάγοντος) με το άλλο μέρος ή μέρη (του εναγομένου ή των εναγομένων ανάλογα με τον αριθμό των διαδίκων) ούτως ώστε να επιλέξουν από κοινού έναν Διαμεσολαβητή κοινής αποδοχής.

Β. Κατόπιν επικοινωνίας του επισπεύδοντος μέρους απευθείας με τον Διαμεσολαβητή της επιλογής του, o οποίος στη συνέχεια επικοινωνεί με το άλλο μέρος (ή μέρη), για να διερευνήσει εάν αποδέχεται ο αντίδικος την επιλογή του ως Διαμεσολαβητή και να λάβει την σχετική γραπτή έγκριση.

Γ. Σε περίπτωση διαφωνίας των μερών ως προς το πρόσωπο του Διαμεσολαβητή, τότε το επισπεύδον μέρος εισέρχεται στο σχετικό ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τους κωδικούς πρόσβασής του στο taxisnet, υποβάλλοντας αίτημα ορισμού Διαμεσολαβητή από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης (ΚΕΔ). Η επιλογή γίνεται από το Ειδικό Μητρώο Διαμεσολαβητών που τηρείται στην έδρα του Πρωτοδικείου που είναι κατά τόπο αρμόδιο για την εκδίκαση της διαφοράς, με σειρά προτεραιότητας, με βάση τον αύξοντα αριθμό εγγραφής στο Ειδικό αυτό Μητρώο Διαμεσολαβητών. Σημειωτέον ότι, σε περίπτωση αριθμητικής ανεπάρκειας ή σύγκρουσης συμφερόντων στο πρόσωπο του Διαμεσολαβητή, ο διορισμός γίνεται μεταξύ όσων κατοικούν στην οικεία Εφετειακή Περιφέρεια. Σε περίπτωση μη αποδοχής του διορισμού του Διαμεσολαβητή, επιλέγεται ο επόμενος κατά σειρά προτεραιότητας από το ως άνω Ειδικό Μητρώο.

2.ΑΙΤΗΜΑ ΠΡΟΣΦΥΓΗΣ ΣΕ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ

Αφού επιλεγεί ο Διαμεσολαβητής, το επισπεύδον μέρος υποβάλλει αίτημα προσφυγής στη διαδικασία της Διαμεσολάβησης, αποστέλλοντας το ηλεκτρονικά ή με κάθε πρόσφορο μέσο, λαμβάνει δε απόδειξη παραλαβής του αιτήματος αυτού. To σχετικό έντυπο (ΑΙΤΗΜΑ ΑΡΘΡΟΥ 7 παρ. 2 του μ. 4640/2019 ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ, ΕΝΤΥΠΟ 2) είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης (http://www.diamesolavisi.gov.gr/selida/protypa), και αποστέλλεται μαζί με το ΦΥΛΛΟ ΒΑΣΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (ΕΝΤΥΠΟ 1).

Το αίτημα περιλαμβάνει υποχρεωτικά:

Α. το όνομα, το επώνυμο, το πατρώνυμο, την κατοικία και τη διεύθυνση όλων των διαδίκων και των νόμιμων αντιπροσώπων τους, καθώς και τον αριθμό φορολογικού μητρώου του διαδίκου που επιδίδει ή υποβάλλει το δικόγραφο και αν πρόκειται για νομικά πρόσωπα, την επωνυμία, τη διεύθυνση της έδρας τους, καθώς και τον αριθμό του φορολογικού μητρώου τους (118 περ. 3 ΚΠολΔ).

Β. μια περιγραφή του αντικειμένου της διαφοράς.

Ο Διαμεσολαβητής, αφού λάβει το ανωτέρω αίτημα, επικοινωνεί στη συνέχεια «με κάθε πρόσφορο μέσο» (λ.χ. με ηλεκτρονικό μήνυμα) με τα μέρη, για τον ορισμό της ημερομηνίας και του τόπου διεξαγωγής της ΥΑΣ. Αν τα μέρη διαφωνούν ως προς τον τόπο και το χρόνο, ο Διαμεσολαβητής ορίζει την ημερομηνία και τον τόπο διεξαγωγής της ΥΑΣ. Και στις δύο περιπτώσεις γνωστοποιεί τον τόπο και χρόνο διεξαγωγής της ΥΑΣ στα μέρη εγγράφως, πέντε (5) τουλάχιστον μέρες πριν από την υποχρεωτική αρχική συνεδρία, με συστημένη επιστολή ή ηλεκτρονικά και λαμβάνει απόδειξη παραλαβής της γνωστοποίησης αυτής.

3.ΠΡΟΘΕΣΜΙΕΣ

Α. Εντός είκοσι (20) ημερών από την επόμενη ημέρα της αποστολής του ως άνω αιτήματος προσφυγής στη διαδικασία Διαμεσολάβησης από το επισπεύδον μέρος στον Διαμεσολαβητή, πρέπει να λάβει χώρα η υποχρεωτική αρχική συνεδρία Διαμεσολάβησης, ενώ εάν κάποιο από τα μέρη διαμένει στο εξωτερικό, η ως άνω προθεσμία παρατείνεται έως την τριακοστή (30ή) ημέρα από την επομένη της αποστολής του αιτήματος στον Διαμεσολαβητή.

Β. Στην περίπτωση που κατά την διάρκεια της ΥΑΣ τα μέρη αποφασίσουν να συνεχίσουν τη διαδικασία της Διαμεσολάβησης, με έναν Διαμεσολαβητή, είτε με τον ίδιο είτε, όπως αναφέρεται στο Νόμο, και με διαφορετικό, συντάσσεται έγγραφο συμφωνίας υπαγωγής της διαφοράς στη διαδικασία της Διαμεσολάβησης και ακολουθείται η διαδικασία Διαμεσολάβησης, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 5 του Ν. 4640/2019. Η διαδικασία Διαμεσολάβησης θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός σαράντα (40) ημερών, που υπολογίζονται από την επομένη της λήξης της ανωτέρω εικοσαήμερης ή τριακονθήμερης προθεσμίας. Τα μέρη δύνανται να συμφωνούν  παράταση της προθεσμίας των σαράντα (40) ημερών. Το χρονικό διάστημα από 1 έως 31 Αυγούστου δεν υπολογίζεται στις παραπάνω προθεσμίες.

4.Η ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΥΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΩΝ ΜΕΡΩΝ Σ’ ΑΥΤΗΝ

Η ΥΑΣ έχει εμπιστευτικό χαρακτήρα και διέπεται από τους ίδιους κανόνες που ισχύουν για τη διεξαγωγή της διαδικασίας Διαμεσολάβησης εν γένει. Oι πληροφορίες που αντλεί ο Διαμεσολαβητής κατά τις επαφές του με το ένα μέρος δεν γνωστοποιούνται στο άλλο, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του μέρους που τις έδωσε. Ο Διαμεσολαβητής, τα μέρη, οι νομικοί παραστάτες τους και όσοι συμμετείχαν με οποιοδήποτε τρόπο στη ΥΑΣ δεν εξετάζονται ως μάρτυρες και εμποδίζονται να προσκομίσουν στοιχεία που προκύπτουν από την διαδικασία της ή έχουν σχέση μ ’αυτήν, ιδίως να αναφερθούν στις συζητήσεις κλπ. των μερών, καθώς και στις απόψεις του Διαμεσολαβητή, παρά μόνο εφόσον τούτο επιβάλλεται για λόγους δημοσίας τάξης (λ.χ. για την εξασφάλιση προστασίας των ανηλίκων, για την αποφυγή κινδύνου να θιγεί η σωματική ακεραιότητα ή η ψυχική υγεία προσώπου). Τέλος, δεν τηρούνται πρακτικά.

Στην ΥΑΣ τα μέρη παρίστανται αυτοπροσώπως μαζί με τον νομικό παραστάτη/πληρεξούσιο δικηγόρο τους. Στην περίπτωση νομικών προσώπων, αυτά παρίστανται εκπροσωπούμενα από τον νόμιμο εκπρόσωπό τους και τον νομικό τους παραστάτη. Υφίσταται δε η δυνατότητα ο νόμιμος εκπρόσωπος να διορίζει αντιπρόσωπο με εξουσιοδότηση και θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του. Η ίδια δυνατότητα, δηλαδή η δυνατότητα εκπροσώπησης από εξουσιοδοτούμενο πρόσωπο δεν προβλέπεται για τα φυσικά πρόσωπα. Κατ` εξαίρεση επιτρέπεται μόνη η συμμετοχή του νομικού παραστάτη του μέρους δυνάμει εξουσιοδότησης, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες αποδεικνύεται ότι δεν είναι δυνατή η φυσική παρουσία και δεν είναι δυνατή η τηλεδιάσκεψη μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή, ιδίως στις περιπτώσεις που το μέρος αντιμετωπίζει δυσκολία μετακίνησης, λόγω σοβαρής ασθένειας ή αν είναι κάτοικος εξωτερικού.

5.ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ ΥΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΕΣΗ TOY

Μετά το πέρας της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας συντάσσεται πρακτικό από τον Διαμεσολαβητή που υπογράφεται από τον ίδιο και όλους τους συμμετέχοντες. Σε περίπτωση τυχόν άσκησης αγωγής ή αν αυτή έχει ήδη ασκηθεί, το εν λόγω πρακτικό, κατατίθεται στο Δικαστήριο μαζί με τις προτάσεις επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης της υπόθεσης. Στο δε πρακτικό αυτό αναγράφεται υποχρεωτικά τόσο ο τρόπος γνωστοποίησης της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας στα μέρη, όσο και η συμμετοχή τους ή μη σε αυτήν.

6. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΜΗ ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΡΟΥΣ ΣΕ ΥΑΣ

Το Δικαστήριο που επιλαμβάνεται της διαφοράς μπορεί να επιβάλει στο μέρος που δεν προσήλθε στην ΥΑΣ, παρότι έχει κληθεί νόμιμα προς τούτο, σύμφωνα με τα ανωτέρω, χρηματική ποινή από εκατό (100) ευρώ έως πεντακόσια (500) ευρώ, κατά τον δε προσδιορισμό της ποινής αυτής συνεκτιμούνται από το Δικαστήριο η εν γένει συμπεριφορά του μέρους που δεν προσήλθε, καθώς και οι λόγοι της μη προσέλευσής του.

Υπενθυμίζεται ότι οι διατάξεις του Ν.4640/2019 για την ΥΑΣ ισχύουν ήδη για τις διαφορές, για τις οποίες προβλέπεται σε έγγραφη συμφωνία των μερών και είναι σε ισχύ ρήτρα Διαμεσολάβησης, όπως και για σημαντικό μέρος  οικογενειακών διαφορών. Από τις  15-3-2020 θα εφαρμοστεί δε και στις διαφορές που εκδικάζονται κατά την τακτική διαδικασία της καθ’ ύλην αρμοδιότητας του Μονομελούς Πρωτοδικείου, αν το αντικείμενο της διαφοράς υπερβαίνει τις 30.000 €, καθώς και του Πολυμελούς Πρωτοδικείου.

Σύνταξη κειμένου:

Σοφία Γ. Κολλιοπούλου
Δικηγόρος – διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια
Cert. Negotiator AUEB

Επιμέλεια κειμένου:

Μπερναντέτ Παπαβασιλείου-Σρέκενμπεργκ
Δικηγόρος – διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια (CIArb, Υπ. Δικαιοσύνης)
Συντονίστρια Διαμεσολάβησης του Οργανισμού Διαιτησίας & Διαμεσολάβησης
του Ελληνογερμανικού Βιομηχανικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου
Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών (CEDR-Trainer/E-Learning ΕΚΠΑ)