Η σημαντικότητα της επιλογής της σωστής και άνετης τοποθεσίας, προκειμένου να διεξαχθεί η Διαμεσολάβηση, αποδεικνύεται από το πόσοι συγγραφείς έχουν ασχοληθεί με το εν λόγω θέμα. Η τοποθεσία δημιουργεί πολλά ζητήματα, ειδικά όταν μεγάλη απόσταση χωρίζει τα μέρη μεταξύ τους.
Στην επιλογή της δικαστικής οδού, το Δικαστήριο είναι δεδομένο και η επιλογή του επιβεβλημένη, όμως στη Διαμεσολάβηση η επιλεγμένη τοποθεσία μπορεί να παράξει στα μέρη ψυχολογικό, συναισθηματικό ή άλλο αντίκτυπο. Από τη σωστή επιλογή τοποθεσίας διεξαγωγής της διαδικασίας κρίνονται πολλά: η ουδετερότητα του Διαμεσολαβητή, η ετοιμότητα στη λήψη αποφάσεων από τα μέρη, η αυτοπεποίθησή τους κ.α.
Είναι ίσως η πιο σημαντική απόφαση που λαμβάνεται από τον Διαμεσολαβητή ή από το δικηγόρο που εκπροσωπεί το κάθε μέρος. Και αυτό γιατί το περιβάλλον στέλνει μηνύματα και έχει επίπτωση στο επίπεδο άνεσης των μερών, στην αίσθηση της ασφάλειας και στην επίδειξη εξουσίας που δεν πρέπει να υπάρχει.
Ειδικά για το ζήτημα της εξουσίας, αυτή πρέπει εκμηδενίζεται όταν τίθεται ζήτημα ανισορροπίας δυνάμεων. Η εξουσία προκύπτει από διάφορες πηγές όπως είναι η μόρφωση, οι πληροφορίες που διαθέτει κανείς, ο πλούτος, η επαγγελματική θέση, η συναισθηματική νοημοσύνη, η φήμη κ.α. Ο Διαμεσολαβητής πρέπει να είναι ουδέτερος και ανεπηρέαστος από την ενδεχόμενη εξουσία, που ίσως ένα μέρος έχει. Ακόμη και στο πως θα τοποθετήσει τις καρέκλες στο τραπέζι, ο Διαμεσολαβητής μπορεί να έχει σαφή τάση προς την εξισορρόπηση των δυνάμεων.
Έτερο σημαντικό ζήτημα, είναι το πόσο ασφαλή νιώθουν τα μέρη. Αν τα μέρη δεν νιώθουν ασφάλεια, δεν μπορούν να συμμετέχουν ουσιαστικά. Ξεκινώντας με οδηγίες για το πώς θα φθάσουν στο σημείο της Διαμεσολάβησης, δίνοντας σωστές κατευθύνσεις, διαλέγοντας ένα σημείο εύκολα προσβάσιμο με μέσα μαζικής μεταφοράς, ενημερώνοντας τα μέρη για τις διευκολύνσεις που έχουν και τις παροχές (πχ δωρεάν πάρκινγκ, τουαλέτες, τηλέφωνα, εξόδους κινδύνου, πρόσβαση Α.Μ.Ε.Α, παροχές για βρέφη, μεταφράσεις, περιοχές για καπνίζοντες ακόμη και ποιες οι διατροφικές τους συνήθειες ή απαιτήσεις), όλα τα ανωτέρω είναι θέματα που μπορούν να προσφέρουν άνεση και ασφάλεια στα μέρη.
Διαμεσολαβήσεις, φορτισμένες συναισθηματικά, μπορούν να έχουν ειδική μεταχείριση, πχ σε οικογενειακές υποθέσεις τα μέρη να περιμένουν σε χωριστά δωμάτια, με επαρκές προσωπικό για τις εκάστοτε ανάγκες, με συνοδεία όπου χρειάζεται κ.α.
Η άνεση που πρέπει να έχουν τα μέρη δεν εξαντλείται στα ανωτέρω. Πρέπει να γίνει μέριμνα για ενοχλητικούς ή μη ήχους, για το φωτισμό, για τη θερμοκρασία δωματίου, για τα χρώματα του δωματίου, για την εν γένει διακόσμηση, μέσα και έξω από το χώρο. Ακόμη και η ύπαρξη παραθύρου μπορεί να κάνει τη διαφορά, με την αίσθηση χώρου και ελευθερίας που μπορεί να μεταφέρει στα μέρη.
Και όλα αυτά, πρέπει να ρυθμίζονται ανάλογα με τα μέρη, την καταγωγή τους, τις συνήθειές τους, τις ιδιαιτερότητές τους, τη θρησκεία τους κ.α.
Ο Διαμεσολαβητής πρέπει να προνοεί για την ύπαρξη όλων των «εργαλείων» που θα χρειαστεί: τηλέφωνα, φαξ, “φλιπ τσαρτ”, υπολογιστή, εκτυπωτή, ακόμη και χαρτομάντιλα. Σε υποθέσεις που θα χρειαστεί αναπαράσταση, όπως πχ. σε τροχαίο ατύχημα, χρήσιμα είναι και μινιατούρες οχημάτων για να αποδοθεί η στιγμή. Ειδική μέριμνα, δίνεται στο μέρος που περιμένει, όσο το άλλο συνομιλεί με τον Διαμεσολαβητή. Ίσως με κάποιες δραστηριότητες, το μέρος σε αναμονή θα μπορούσε να αποφύγει την κούραση της αναμονής.
ΠΗΓΗ: Paula Young
Όλγα Ν. Τσιπτσέ
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω – Δ.Διαμεσολαβήτρια ΥΔΔΑΔ – DPO/GDPR ex.