Η Διαμεσολάβηση έχει πλέον μπει σε νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα και λειτουργεί. Οι Διαμεσολαβητές με τις γνώσεις τους και τα προσόντα της «Επίδρασης και Πειστικότητας» στη διαδικασία μεταμορφώνουν τη σύγκρουση σε συνεργασία. Παραμένοντας ουδέτεροι και αμερόληπτοι σε όλη τη διαδικασία της Διαμεσολάβησης, οι Διαμεσολαβητές, γίνονται καταλύτες αλλαγών για τα μέρη σε σύγκρουση. «Επιδρούν» εστιάζοντας στο πρόβλημα και όχι στα μέρη τα οποία ενδυναμώνονται να συζητήσουν και να οδηγηθούν στη λήψη αποφάσεων για τη σχέση τους στο μέλλον. «Πείθουν» έχοντας κατανοήσει τη θεωρία και πράξη και διαμορφώσει οι ίδιοι χαρακτήρα ηθικό, ώστε τα μέρη να μιλήσουν ανοιχτά για τις εμπειρίες τους μέσα στη σύγκρουση, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη στο ρόλο τους, χρησιμοποιώντας διαμορφωμένο και σωστό λόγο, κατανοώντας τη σημασία των συναισθημάτων και των πραγματικών αναγκών των μερών, φέρνοντας ισορροπία στην επικοινωνία των μερών και βοηθώντας τα μέρη να επαναπλαισιώσουν τη σύγκρουση και να σκεφτούν το μέλλον της σχέσης τους μόνοι τους.
Η αποτελεσματικότητα στη διαδικασία δεν είναι απαραίτητα η συμφωνία των μερών, παρά όταν τα μέρη και οι δικηγόροι τους αισθανθούν ότι ο βαθμός γνώσεων, η ζεστασιά, η λογική και η ουδετερότητα των Διαμεσολαβητών σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας είναι λόγοι εμπιστοσύνης να την χρησιμοποιήσουν σε οιαδήποτε σύγκρουση και να προσέλθουν με τη θέλησή τους. Η υποχρεωτική αρχική συνεδρία δεν σημαίνει υποχρεωτική Διαμεσολάβηση για τα μέρη παρά μόνο γνωριμία με το θεσμό για τους πολίτες και τους δικηγόρους τους πριν την συζήτηση της αγωγής. Η Διαμεσολαβητές ως επαγγελματίες έχουν ρόλο και ευθύνη αλλά και καθήκον να ενημερώσουν τους πολίτες για τα οφέλη της διαδικασίας και οι δικηγόροι να ενημερώσουν για εναλλακτικό τρόπο επίλυσης διαφορών. Οι περισσότεροι πελάτες δεν γνωρίζουν για το θεσμό. Ο μόνος στόχος της διαδικασίας είναι οι πολίτες να έχουν γρήγορη, οικονομική και αποτελεσματική για τους ίδιους επίλυση της διαφοράς τους.
Η Διαμεσολάβηση μπορεί να ακούγεται απλούστατη διαδικασία για τους δικηγόρους, κυρίως, εφόσον κάποια μορφή «συμβιβαστικής» προσπάθειας επίλυσης διαφορών επιχειρείται από τους ίδιους για τους πελάτες τους πριν το Δικαστήριο. Σεβαστό. Όμως η Διαμεσολάβηση δεν είναι συμβιβασμός ή συμβιβαστική επίλυση διαφορών, αντιθέτως είναι εναλλακτική επίλυση διαφορών και η ενεργή συμμετοχή όλων στη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων των δικηγόρων, και ο προβληματισμός τους προς εύρεση πιθανής λύσης στη διαφορά είναι απαραίτητα στοιχεία για μία αποτελεσματική διαδικασία, εφόσον η υπόθεση είναι δεκτική της διαδικασίας.
Οι Διαμεσολαβητές δεν έγιναν «σούπερ-ήρωες» ξαφνικά, ούτε επιθυμούν να λύσουν υποθέσεις ή να υποκαταστήσουν άλλα λειτουργικά και σεβαστά επαγγέλματα, αλλά είναι, οι περισσότεροι, αυτόνομοι επαγγελματίες με εμπειρία στην επικοινωνία και διαχείριση συγκρούσεων. Οι Διαμεσολαβητές συνεργάζονται με τους δικηγόρους στη διαδικασία με σκοπό να βοηθήσουν τα μέρη να συζητήσουν και όχι απαραίτητα να βρουν τη λύση για αυτά. Δημιουργώντας, οι δικηγόροι, ανταγωνιστική συμπεριφορά από την αρχή και εμμένοντας στα νομικά θέματα της υπόθεσης, μόνον, δημιουργείται εμπόδιο στο διάλογο των μερών, έλλειψη κατανόησης των θεμάτων και κανόνων στη διαδικασία.
Μερικές ερωτήσεις για τους δικηγόρους σχετικά με τη διαδικασία θα ήταν:
Τι θα ήταν μία κανονική διαδικασία Διαμεσολάβησης για εσάς και πως νομίζετε ότι διενεργείται;
Υπάρχουν πρακτικές που γνωρίζετε για την καλύτερη δυνατόν βοήθεια των πελατών σας μέσα στη διαδικασία;
Τι σημαίνει για εσάς να πάρετε μέρος σε διαδικασία που εστιάζει σε επίλυση σύγκρουσης;
Σε τι βαθμό η προετοιμασία σας επηρεάζει τη Διαμεσολάβηση;
Ποια είναι το οφέλη της Διαμεσολάβησης και οι διαφορετικές εμπειρίες σας σε αυτή;
Είναι για εσάς η Διαμεσολάβηση απλά και μόνο ένα σημείο «τσεκαρίσματος» (ΥΑΣ) πριν το Δικαστήριο;
Τι σημαίνει για εσάς να αρχίσετε με μία προσέγγιση στα πραγματικά συμφέροντα των μερών και όχι στις θέσεις τους;
Η εμπειρία ορισμένων Διαμεσολαβητών στην Ελλάδα και το εξωτερικό αναγνωρίζει και κατανοεί την πολυπλοκότητα των συγκρούσεων και των αποτελεσμάτων τους για τους πολίτες, και τους δικηγόρους, και αντιλαμβάνεται το τεράστιο κόστος σε επιχειρήσεις, οικογένειες και ατομικά όταν η επίλυση δεν επιτυγχάνεται (ακόμη και μετά την έκδοση απόφασης Δικαστηρίου πολλές φορές).
Οι Διαμεσολαβητές γεφυρώνουν δύσκολες συγκρουσιακές καταστάσεις και αποτελούν κομμάτι συστηματικής αλλαγής στη σύγκρουση παγκοσμίως.
Βικτωρία Λιούτα
Διαμεσολαβήτρια, Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών
International Commercial Arbitrator