Σε ένα ζευγάρι που χωρίζει ένα από τα θέματα που πρέπει να ρυθμιστούν είναι και το δικαίωμα επικοινωνίας με εκείνο τον γονέα με τον οποίο τα παιδιά δεν διαμένουν πια.
Πως θα εξασφαλιστεί το δικαίωμα επικοινωνίας μου με τα παιδιά μου; Πως θα λειτουργήσει το δικαίωμα μου στην πράξη; Πως θα εξασφαλιστεί και η δική μου παρουσία στη ζωή του παιδιού μου; Αυτά είναι μερικά από τα θέματα που απασχολούν τον ένα γονέα.
Η άσκηση του δικαιώματος επικοινωνίας του γονέα με τον οποία δεν κατοικούν τα παιδιά γίνεται συνήθως η αρένα μέσα στην οποία συγκρούονται οι γονείς με θύματα, τους ίδιους και τα παιδιά τους. Με όποιον τρόπο και εάν κανονιστεί ένα πρόγραμμα επικοινωνίας, είτε στα πλαίσια του συναινετικού διαζυγίου είτε με προσφυγή στα δικαστήρια και με την έκδοση δικαστικής απόφασης, το δικαίωμα επικοινωνίας πολλές φορές δεν λειτουργεί στην πράξη λόγω μη επίλυσης των ουσιαστικών διαφωνιών και της άρνησης του γονέα που έχει την επιμέλεια να αποδεχθεί τη σπουδαιότητα του γονεϊκού ρόλου και του άλλου γονέα στη ζωή του παιδιού τους. Με τη δικαιολογία πως δεν θέλει την επικοινωνία το ίδιο το παιδί, με κατάληψη του χρόνου του παιδιού με δραστηριότητες που συνήθως προστίθενται ως κονδύλια στην αξίωση της διατροφής, με τοποθέτηση ευχάριστων δραστηριοτήτων που ανταγωνίζονται το πρόγραμμα επικοινωνίας του παιδιού με το γονιό του ακόμη και τα Σαββατοκύριακα, με υπονόμευση της εικόνας του άλλου γονέα και επηρεασμό του ίδιου του παιδιού υψώνονται ανυπέρβλητα εμπόδια ανάμεσα στο γονιό και το παιδί με συνέπεια την πλήρη αποξένωση τους.
Η έκδοση προσωρινής διαταγής ή απόφασης ασφαλιστικών μέτρων, οι κλήση της αστυνομίας για καταγραφή της άρνησης παράδοσης του παιδιού, μηνύσεις για παραβίαση δικαστικής απόφασης δεν επιφέρουν λύση στο πρόβλημα, ή έχουν περιορισμένα αποτελέσματα.
Ποια άλλη λύση μπορεί να προσφέρει ο δικηγόρος στο πρόβλημα του πελάτη του;
Ο δικηγόρος έχει πλέον ένα επιπλέον εργαλείο για τον πελάτη του, μια εξωδικαστική διαδικασία επίλυσης της διαφοράς του που μπορεί να του προτείνει να δοκιμάσει. Ο δικηγόρος πρέπει αφού ενημερώσει τον εντολέα του για τη διαδικασία της Διαμεσολάβησης να τον βοηθήσει να επιλέξει τον κατάλληλο Διαμεσολαβητή ο οποίος θα υποβάλλει στην άλλη πλευρά και το δικηγόρο της την πρόταση προσφυγής στη Διαμεσολάβηση.
Η εμπειρία από υποθέσεις που αφορούσαν το δικαίωμα επικοινωνίας και από γονείς που επέλεξαν τη διαδικασία της Διαμεσολάβησης έχει καταδείξει ότι στη Διαμεσολάβηση τα μέρη με την βοήθεια του Διαμεσολαβητή, σε ένα φιλικό, ουδέτερο και ευχάριστο χώρο μακριά από τις ψυχρές αίθουσες των δικαστηρίων, σε χρόνο που εκείνοι θα επιλέξουν, μακριά από το άγχος της αντιδικίας και την επιδίωξη για επικράτηση, με τη συνοδεία του δικηγόρου τους, μπορούν να έχουν μια ευκαιρία αποκατάστασης των μεταξύ τους σχέσεων.
Στη Διαμεσολάβηση θα ακούσουν ο ένας τον άλλο, θα αναγνωρίσουν τις συμπεριφορές και τα συναισθήματα πικρίας, θυμού, ανασφάλειας κλπ. που ορθώνουν τα εμπόδια αρχικά στην επικοινωνία των ίδιων των γονέων. Θα δώσουν αμοιβαίες εξηγήσεις, θα άρουν τις παρεξηγήσεις, θα κατανοήσουν τα λάθη τους, θα αναγνωρίσουν τα συναισθήματα τους και εν συνεχεία απαλλαγμένοι από τα παραπάνω θα σχεδιάσουν, θα διαμορφώσουν και θα συμφωνήσουν ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα επικοινωνίας του παιδιού με τον γονέα που δεν έχει την επιμέλεια που θα ταιριάζει στη δική τους καθημερινότητα, στο δικό τους ωράριο εργασίας, στο καθημερινό πρόγραμμα του δικού τους παιδιού.
Καθώς έχει αποδειχθεί ότι οι συμφωνημένες λύσεις είναι βιώσιμες λύσεις, το στοιχείο που καθιστά τη διαδικασία της Διαμεσολάβησης ιδιαίτερα πολύτιμη στην άσκηση του δικαιώματος επικοινωνίας είναι η οικειοθελής συμμόρφωση των γονέων στην συμφωνία που οι ίδιοι διαμόρφωσαν. Η Διαμεσολάβηση είναι μια διαδικασία που αναμφισβήτητα διασφαλίζει το συμφέρον των παιδιών, την ψυχική τους υγεία και το κυριότερο τη θέση των γονέων στη ζωή του παιδιού τους.
Παναγιώτα Λουκάκου
Δικηγόρος – Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια
Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών