«Αν μόνο η μία πλευρά επιθυμεί Διαμεσολάβηση και η άλλη δικαστήρια τι θα γίνει;»
ρωτάει εύστοχα η Αργυρώ Π., φίλη στο Facebook.
Mε όσα ίσχυαν πριν τον ν. 4512/2018, σ’ αυτή την περίπτωση η υπόθεση θα πήγαινε στα δικαστήρια.
Τώρα όμως, κάτι αλλάζει.
Ας πάρουμε για παράδειγμα τις υποθέσεις των διαζυγίων με τα ζητήματα που αφορούν την επιμέλεια, την επικοινωνία, την διατροφή των παιδιών και τα περιουσιακά ζητήματα μεταξύ των συζύγων. Στις περιπτώσεις αυτές, με το νέο νόμο, όποιος έχει να ρυθμίσει τέτοια θέματα, πρέπει πρώτα να προσπαθήσει να τα λύσει με Διαμεσολάβηση και μόνο αν αυτό δεν συμβεί, τότε μπορεί να απευθυνθεί στα δικαστήρια.
Πιο αναλυτικά: Η μητέρα (που κατά κανόνα είναι εκείνη που επιθυμεί τη ρύθμιση των ζητημάτων), θα απευθυνθεί σε έναν διαπιστευμένο Διαμεσολαβητή. Εκείνος θα καλέσει τον πατέρα σε Διαμεσολάβηση. Θα γίνει μια πρώτη συνάντηση, στην οποία ο Διαμεσολαβητής θα εξηγήσει τη διαδικασία και το πως μπορεί να ρυθμιστούν τα θέματα άμεσα, οικονομικά και με τρόπο που θα συμφωνήσουν και οι δύο σύζυγοι και επιπλέον «επίσημα».
Ειδικά στις υποθέσεις αυτές (και πάρα πολλές άλλες) η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων το επιθυμεί αυτό. Ο καθένας επιθυμεί την άμεση επίλυση των θεμάτων που προκύπτουν και μάλιστα με το να συμμετέχει ουσιαστικά στην απόφαση για το τί θα γίνει στο μέλλον. Για το ποιός θα μείνει στο σπίτι, ποιά πράγματα θα πάρει ο ένας και ποιά ο άλλος, τί θα γίνει με τα παιδιά, πόσα χρήματα θα δίνει ή θα παίρνει και τόσα άλλα. Ο κάθε γονιός επιθυμεί να ξέρει από σήμερα τί θα κάνει αύριο ώστε να βάλει τη ζωή του σε μια σειρά.
ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ;
Στη δικαστική διαδικασία θα εξετασθούν μάρτυρες, θα προσκομιστούν έγγραφα, θα ανταλλαγούν δημόσια κουβέντες -συχνά βαριές-, θα χωριστούν τα στρατόπεδα δια παντός και εντέλει ο δικαστής με το όποιο υλικό έχει στα χέρια του, και στον όποιο χρόνο έχει στη διάθεσή του, θα αποφασίσει πώς θα ζήσουν αυτοί οι άνθρωποι και τα παιδιά τους την υπόλοιπη ζωή τους.
Στη Διαμεσολάβηση θα μιλήσουν οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι (και οι δικηγόροι τους) χωρίς την παρουσία κοινού και θα έχουν όλο τον χρόνο να πουν όλα όσα είναι σημαντικά γι αυτούς. Η αλήθεια βγαίνει πιο εύκολα όταν η συζήτηση γίνεται απευθείας, παρά όταν γίνεται μέσω μαρτύρων που σπάνια έχουν πλήρη εικόνα των γεγονότων. Θα ερευνηθούν όλα τα θέματα που ενδιαφέρουν τη μία ή την άλλη πλευρά. Θα γίνουν προτάσεις, θα γίνει διαπραγμάτευση. Και με τη βοήθεια του ειδικά εκπαιδευμένου και έμπειρου Διαμεσολαβητή, θα βρεθούν λύσεις στις οποίες συμφωνούν και οι δύο σύζυγοι και με τις οποίες μπορούν να ζήσουν. Αν αυτό δε συμβεί, τότε θα συνεχίσουν στα δικαστήρια.
ΑΝ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΔΕΝ ΕΡΘΕΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΣΤΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ;
Τότε το δικαστήριο μπορεί να του επιβάλει μια χρηματική ποινή. Όμως στη συντριπτική πλειονότητα θα έρθει και θα μείνει. Γιατί ο κάθε άνθρωπος θέλει να συμμετέχει ο ίδιος στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τη ζωή του και επίσης θέλει να ξέρει τί του γίνεται και πώς θα πορευτεί, όσο το δυνατόν νωρίτερα.
Για τον λόγο αυτό είναι χρήσιμο το ότι σε κάποιες περιπτώσεις (π.χ. και στις γειτονικές διαφορές), καλείται «ο άλλος» να συμμετέχει «υποχρεωτικά» στην προσπάθεια επίλυσης της διαφοράς με Διαμεσολάβηση. Γιατί αν ενημερωθεί με πληρότητα, και «ο άλλος» θα θέλει να συμμετάσχει και να τελειώνει από σήμερα. Προς όφελος του ίδιου, της οικογένειάς του, της κοινωνίας, της οικονομίας της χώρας.
Ευγνωσία Ραφτοπούλου – Χατζηπρίμου
Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω ΔΣΘ
Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια
Συντονίστρια Πύλης Διαμεσολάβησης Ωραιοκάστρου