«Κούρεμα» των οφειλών που έχουν οι επιχειρήσεις προς την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις τράπεζες, προβλέπει η πρόταση σχεδίου νόμου που επεξεργάζεται η κυβέρνηση για τη ρύθμιση των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων και την εξυγίανση των μικρομεσαίων αλλά και των μεγάλων επιχειρήσεων.
Το «κούρεμα» δεν θα περιορίζεται στα πρόστιμα και στις προσαυξήσεις που επιβαρύνουν τις οφειλές που έχουν οι επιχειρήσεις προς την εφορία ή τα ασφαλιστικά ταμεία. Διαγραφή θα μπορεί να γίνει και στο κεφάλαιο, χωρίς μάλιστα περιορισμό, ενώ για πρώτη φορά η διαδικασία προβλέπεται να είναι ενιαία και να περιλαμβάνει τόσο τα χρέη προς το Δημόσιο όσο και τα χρέη προς τις τράπεζες, τα οποία θα μπορούν επίσης να «κουρευθούν» και στη συνέχεια να ρυθμιστούν. Να σημειωθεί ότι τα συνολικά ανοίγματα των επιχειρήσεων προς τις τράπεζες ανέρχονται σε 65 δισ. ευρώ, ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο φθάνουν τα 90 δισ. ευρώ (μαζί με αυτές των φυσικών προσώπων) και προς τα ασφαλιστικά ταμεία τα 25 δισ. ευρώ.
Βασική προϋπόθεση θα είναι η επιχείρηση να είναι βιώσιμη, δηλαδή να μπορεί μέσα από τη διαδικασία της ρύθμισης να εξυπηρετεί τις εναπομείνασες οφειλές της, ακολουθώντας ένα πλάνο βιωσιμότητας. Η βιωσιμότητα της επιχείρησης θα αξιολογείται με βάση έναν αλγόριθμο, δηλαδή ένα μαθηματικό τύπο, που θα υπολογίζει τη δόση που «αντέχει» να πληρώνει μια επιχείρηση, αφού προηγουμένως υπολογιστούν τα έσοδα και τα έξοδά της. Η διαδικασία θα ξεκινά με πρωτοβουλία της επιχείρησης, η οποία θα απευθύνεται για τον σκοπό αυτό σε έναν Μεσολαβητή. Πρόκειται για ένα καινούργιο θεσμό που μέχρι σήμερα αριθμεί 2.000 περίπου πιστοποιημένα μέλη. Ο Μεσολαβητής θα αναλαμβάνει σε συνεργασία με τον επιχειρηματία να συγκεντρώσει όλα τα αναγκαία οικονομικά στοιχεία που αφορούν την επιχείρηση, μεταξύ αυτών και τις οφειλές της. Η αξιολόγηση θα περιλαμβάνει όλα τα χρέη της επιχείρησης προς εφορία, ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες, οι οποίες θα πρέπει να συναινέσουν στο πρόγραμμα εξυγίανσης και να δεχθούν να ρυθμίσουν επίσης τις οφειλές της.
Το «κούρεμα» θα γίνεται αναλογικά, δηλαδή με βάση την ποσοστιαία κατανομή των χρεών. Δηλαδή, εάν μια επιχείρηση μπορεί να δίνει με βάση το αποτέλεσμα που θα προκύψει από την αξιολόγηση της βιωσιμότητάς της, κάθε μήνα 1.000 ευρώ για την εξυπηρέτηση των οφειλών της, αυτά θα επιμεριστούν βάσει της ποσοστιαίας κατανομής των οφειλών της προς όλους τους πιστωτές και αφού πρώτα έχει υπολογιστεί το ύψος του «κουρέματος». Ετσι, εάν το χρέος είναι 70% προς τις τράπεζες, 20% προς την εφορία και 10% προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τα 1.000 ευρώ που θα μπορεί να δίνει, θα κατανεμηθούν αναλογικά.
Η μεθοδολογία αυτή, δηλαδή ο υπολογισμός της δόσης βάσει του αλγορίθμου, θα εφαρμοστεί για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν δηλαδή τζίρο έως 2,5 εκατ. ευρώ. Ανοιχτό είναι εάν με τον ίδιο τρόπο θα ρυθμίζονται και τα χρέη των ελεύθερων επαγγελματιών. Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, το νέο νομικό πλαίσιο πρέπει να αφορά αυστηρά τις επιχειρήσεις, στον βαθμό μάλιστα που οι ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν να ενταχθούν στον νόμο Κατσέλη.
Στον ίδιο νόμο θα εντάσσονται και τα χρέη των μεγάλων επιχειρήσεων, χωρίς ωστόσο για τις περιπτώσεις αυτές να ισχύει η ενιαία μεθοδολογία, δηλαδή ο υπολογισμός της δόσης βάσει του μαθηματικού τύπου. Στις επιχειρήσεις αυτές οι ρυθμίσεις θα είναι εξατομικευμένες (tailor made) και θα είναι αποτέλεσμα ενός προγράμματος εξυγίανσης που θα συνομολογείται με τους πιστωτές κατά περίπτωση. Η διάκριση αυτή δεν σημαίνει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις δεν θα υπάρχει «κούρεμα». Η δυνατότητα αυτή –εφόσον προκρίνεται– θα υπάρχει ανεξαιρέτως για όλες τις περιπτώσεις μικρών, μεσαίων ή μεγάλων επιχειρήσεων. Θα είναι όμως αποτέλεσμα αξιολόγησης και δεν θα αποφασίζεται οριζόντια ούτε αυθαίρετα.
Βασική καινοτομία που θα διακρίνει το νέο θεσμικό πλαίσιο για την εξυγίανση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από προηγούμενους νόμους, είναι το γεγονός ότι δεν θα υπάρχει ανώτατο όριο «κουρέματος», ούτε για τις οφειλές προς το Δημόσιο ούτε για τις οφειλές προς τις τράπεζες. Η λύση η οποία θα είναι ενιαία, θα πρέπει να φέρει τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας των πιστωτών, π.χ. του 60% και αφού συμφωνηθεί να λάβει την έγκριση δικαστηρίου, που θα την επικυρώνει. Η δικαστική επικύρωση θα αποτελεί και νομική προστασία για τα στελέχη του Δημοσίου που συνομολογούν για το «κούρεμα», αλλά και τα τραπεζικά στελέχη, που επίσης θα αναλαμβάνουν την ευθύνη παρόμοιων αποφάσεων.
Την πρόταση σχεδίου νόμου επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομίας και αναμένεται να συζητηθεί την επόμενη εβδομάδα με τους εκπροσώπους των θεσμών, οι οποίοι πιέζουν για μια αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα της υπερχρέωσης των επιχειρήσεων και της διόγκωσης των οφειλών των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το σχέδιο νόμου έχει την έγκριση του Μαξίμου και στόχος, εφόσον συμφωνηθεί, είναι να κατατεθεί άμεσα στη Βουλή.