Ο θεσμός της Διαμεσολάβησης είναι ένας εναλλακτικός τρόπος εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, που τα τελευταία χρόνια μπήκε στη ζωή των Ελλήνων σε μια προσπάθεια να δώσει λύσεις σε υποθέσεις, μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. Πρόκειται για μια διαδικασία, χάρη στην οποία τα δύο μέρη με τη βοήθεια ενός τρίτου, ουδέτερου και αμερόληπτου ατόμου, του διαπιστευμένου Διαμεσολαβητή, επιτυγχάνουν την επίλυση της διαφοράς τους. Οι εμπλεκόμενοι στη διαδικασία συζητούν και διαπραγματεύονται με απόλυτη εχεμύθεια και με την καθοριστική συμβολή του Διαμεσολαβητή. Ο ρόλος του είναι να βοηθήσει τα μέρη να επιλύσουν τη διαφορά τους, ακόμα και αν οι προσπάθειες επίλυσής της, σε προγενέστερο χρόνο, δεν είχαν καρποφορήσει.
Όσοι έχουν την εμπειρία μιας δικαστικής διαμάχης γνωρίζουν καλά τόσο το οικονομικό όσο και το ψυχολογικό κόστος που έχουν υποστεί, τον πολύτιμο χρόνο που έχουν χάσει ενώ σε πολλές περιπτώσεις έχουν απολέσει μία σχέση ή μία σημαντική συνεργασία. Η Διαμεσολάβηση για πολλές υποθέσεις μπορεί να αποτελέσει τη λύση για όλα τα παραπάνω προβλήματα, αφού διεξάγεται άμεσα, το κόστος είναι πολύ χαμηλότερο και με δεδομένη τη συναινετική διάθεση που κυριαρχεί μεταξύ των δύο πλευρών, οι σχέσεις και οι συνεργασίες διαφυλάσσονται και σε πολλές περιπτώσεις διευρύνονται.
Για όσους επιθυμούν να διευθετήσουν τη διαφορά τους σε ένα πολιτισμένο περιβάλλον παραγωγικού διαλόγου σε άμεσο χρόνο και με απόλυτο έλεγχο της διαδικασίας, ο θεσμός της Διαμεσολάβησης είναι η λύση. Πρόσφατα προστέθηκε ένα νέο άρθρο στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (214Γ), με το οποίο το Δικαστήριο προτείνει πλέον στους διαδίκους την προσφυγή σε διαδικασία Διαμεσολάβησης, εφόσον αυτό ενδείκνυται με βάση τα χαρακτηριστικά της υπόθεσης.
Οι υποθέσεις που μπορούν να επιλυθούν με Διαμεσολάβηση αφορούν σε αστικές και εμπορικές διαφορές. Ειδικότερα, εφαρμόζεται σε υποθέσεις οικογενειακές, εργατικές, μισθωτικές, κατασκευαστικές, προσβολής της προσωπικότητας, διαφορές από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, εταιρικές διαφορές, υποθέσεις ιατρικής αμέλειας κ.λπ.
Στην υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και στις Η.Π.Α, για τις επιχειρήσεις η Διαμεσολάβηση αποτελεί συνήθως τη μοναδική επιλογή. Μεγάλες και πολύπλοκες υποθέσεις ανταγωνισμού έχουν επιλυθεί διασφαλίζοντας όχι μόνο τη διατήρηση αλλά σε πολλές περιπτώσεις και τη διεύρυνση της συνεργασίας. Στις οικογενειακές υποθέσεις που η διάρρηξη των σχέσεων είναι κομβική για την ισορροπία των μελών, η Διαμεσολάβηση μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο για τη ρύθμιση περιουσιακών και οικονομικών θεμάτων καθώς και για τη συμφωνία διαμόρφωσης της νέας πραγματικότητας για τα μέλη της οικογένειας και ειδικότερα για τα παιδιά.
Η ένταξη του θεσμού αυτού στη χώρα μας αποτελεί μία πρόοδο σε πολλά επίπεδα και μία νέα πολιτισμένη αντίληψη για το πώς διαχειριζόμαστε τις διαφορές μας. Τις βλέπουμε ως ευκαιρία για να εξελιχθεί ενδεχομένως μία σχέση ή μία συνεργασία και όχι μία αφορμή για να λήξει. Αφήνουμε πίσω μας τη διάθεση σύγκρουσης και επιδιώκουμε τη συναίνεση μέσω της εμπλοκής μας σε μία διαδικασία στην οποία έχουμε λόγο και άποψη. Μία διαδικασία που μας επιτρέπει να συνδιαμορφώσουμε το αποτέλεσμα και όχι αυτό να μας επιβληθεί όπως συμβαίνει με τις δικαστικές αποφάσεις.
Η επιλογή της Διαμεσολάβησης συνεπάγεται:
- Άμεση επίλυση της διαφοράς
- Πιο οικονομική διαδικασία
- Ενεργή συμμετοχή στη διαμόρφωση του αποτελέσματος
- Διασφάλιση και προστασία της σχέσης-συνεργασίας
- Εξασφάλιση του απορρήτου του περιεχομένου των διαπραγματεύσεων και της ενδεχόμενης συμφωνίας
Το αποτέλεσμα της διαδικασίας αποτελεί εκτελεστό τίτλο που έχει την ίδια ισχύ με την δικαστική απόφαση.
Νικόλας Κανελλόπουλος – Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Προώθησης Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών – ΟΠΕΜΕΔ