Η διαμεσολάβηση είναι ένα σύγχρονο μέσο επίλυσης διαφορών, με πλείστα όσα πλεονεκτήματα. Ένα βασικό της όπλο, που τη διαφοροποιεί από τις απλές διαπραγματεύσεις είναι το στοιχείο του απορρήτου της όλης διαδικασίας. Συγκεκριμένα, όλα τα τεκταινόμενα κατά τη διάρκεια της διαμεσολαβητικής διαδικασίας καλύπτονται από το πέπλο της εχεμύθειας, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μελλοντική δίκη, μεταξύ των ίδιων ή διαφορετικών εμπλεκομένων. Αυτό δε είναι που επιτρέπει στους διαπραγματευόμενους να κοινοποιήσουν πληροφορίες και στοιχεία είτε στην άλλη πλευρά είτε προς το διαμεσολαβητή, που άλλως δεν θα ήταν γνωστά σε αυτούς, χωρίς το φόβο ότι θα χρησιμοποιηθούν σε μελλοντική αντιδικία, εφόσον η διαμεσολάβηση δεν ευδοκιμήσει. Επίσης, τα μέρη έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε προτάσεις προς την άλλη πλευρά, με τα ίδια εχέγγυα απορρήτου, ούτως ώστε να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι προσφορές αυτές ως ομολογίες ευθύνης στο μέλλον. Τέλος, και η ίδια η διαμεσολαβητική διαδικασία και πολύ περισσότερο η συμφωνία των μερών μπορούν να μείνουν επίσης απόρρητα, εφόσον τα μέρη το αποφασίσουν.
Με τον τρόπο αυτό, ευαίσθητες προσωπικές πληροφορίες δεν δημοσιοποιούνται, προς όφελος των εμπλεκομένων. Το στοιχείο δε αυτό είναι εξαιρετικά χρήσιμο σε υποθέσεις οικογενειακής φύσεως ή σε περιπτώσεις όπου εμπλέκονται επαγγελματίες ή πρόσωπα δημοσίου ενδιαφέροντος, όπου οι διαπραγματευόμενοι, για διαφορετικούς ο καθένας λόγους, επιθυμεί να μην καταστεί γνωστή η απόφαση που ελήφθη αλλά και αυτή καθ΄αυτή η ίδια η πραγματοποίηση της διαμεσολάβησης.
Ωστόσο, το ως άνω προνόμιο της διαμεσολάβησης έχει συγκεκριμένα όρια. Ο ελληνικός νόμος, σύμφωνα με τις επιταγές της σχετικής Οδηγίας, σαφώς ορίζει πως σε περιπτώσεις παραβίασης κανόνων δημοσίας τάξης και ιδίως παραβίασης δικαιωμάτων ανηλίκων, το απόρρητο αίρεται. Το συγκεκριμένο θέμα πραγματεύεται η ταινία, που κέρδισε το φετινό βραβείο Όσκαρ (καλύτερης ταινίας), με τίτλο «SPOΤLIGHT». Στο συγκεκριμένο έργο βλέπουμε τις αληθινές προσπάθειες μιας ομάδας δημοσιογράφων της εφημερίδας BOSTON GLOBE τη δεκαετία του ’70 στη Βοστώνη, που κατάφεραν και αποκάλυψαν ένα σκάνδαλο με καθολικούς ιερείς, που στο παρελθόν είχαν επιδοθεί σε σεξουαλικές παρενοχλήσεις ανηλίκων, χωρίς να έχουν υποστεί κάποιες συνέπειες. Ο τρόπος που το κατάφεραν ήταν αποζημιώνοντας οικονομικά τις εν λόγω οικογένειες, με την κατάρτιση και υπογραφή απόρρητων συμφωνιών εξωδικαστικού συμβιβασμού, οι οποίες δεν έγιναν έτσι γνωστές στο ευρύ κοινό. Με τον τρόπο αυτό ωστόσο, οι συγκεκριμένες πράξεις παρέμεναν ατιμώρητες και το φαινόμενο πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Οι εν λόγω δημοσιογράφοι προσέφυγαν στα δικαστήρια και πέτυχαν τη δημοσιοποίηση των συγκεκριμένων συμφωνιών, αποκαλύπτοντας το μέγεθος του σκανδάλου. Προκειμένου δε να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά στο μέλλον, στο ισχύον νομικό πλαίσιο της διαμεσολάβησης υπάρχει σαφής μνεία για τις περιπτώσεις αυτές, που δε χαίρουν φυσικά τα πλεονεκτήματα του απορρήτου, που η διαμεσολαβητική διαδικασία προσφέρει.
Δημήτρης Θεοχάρης
Δικηγόρος, L.L.M., Δρ. Νομικής
Διαμεσολαβητής, Εκπαιδευτής Διαμεσολαβητών,
Επιστημονικός Συνεργάτης ΕΚΠΑ (e-learning)
Ηarvard University, PON Accredited.
